Skip to main content

Indian History : ప్రతిభావంతమైన గిరిజన నాయకుడు.. స్వాతంత్య్ర‌ సమరయోధుడు.. బిర్సా ముండా!

బిర్సా ముండా భారత స్వాతంత్య్ర‌ పోరాటంలో కీలకపాత్ర పోషించిన గిరిజన నాయకుడు.. స్వాతంత్య్ర సమరయోధుడు.
Indian history study material for groups and other competitive exams

బిర్సా పాత్ర బ్రిటిష్ సామ్రాజ్యవాదాన్ని ఎదుర్కొనడంలో గిరిజన సమాజాన్ని చైతన్యం చేయడంలో ముఖ్యమైనది. బిర్సా వారి నేల.. వనరులపై హక్కుల కోసం పోరాడిన ధైర్యం, శ్రమతోపాటు న్యాయం కోసం పోరాటానికి ప్రతీకగా నిలిచారు.

జీవితం.. నేపథ్యం..

బిర్సా ముండా లేదా బిర్సా భగవాన్ ప్రస్తుత జార్ఖండ్‌లోని ఉలిహాతులో 15 నవంబర్ 1875న‌ జన్మించారు. ఆయన ముండా తెగకు చెందినవారు, ఇది చోటానాగ్‌పూర్ ప్రాంతంలో నివసించే ఆదివాసీ సమూహం. సాధారణ పర్యావరణంలో పెరిగిన బిర్సా, తన సమాజం ఎదుర్కొన్న అన్యాయాలను ప్రత్యక్షంగా చూశారు. అప్పట్లో ఆచరణలో ఉన్న ముండా ప్రజల ఆచారం ప్రకారం ఆయన పుట్టిన రోజును బట్టి పేరు పెట్టారు. జానపద గేయాలలో కూడా ఈయన జన్మస్థలం ఉలిహటు లేదా చల్కడ్ అన్న అయోమయం నెలకొన్నది. బ్రిటిష్ దోపిడీ, మిషనరీ ప్రభావం కారణంగా ఎదురైన కష్టాలు ఆయనను ఎంతో ప్రభావితం చేశాయి.

Follow our YouTube Channel (Click Here)

బిర్సా’ త‌న ప్రాథమిక విద్యను గిరిజన సంప్రదాయ బోధనలతో పాటు క్రైస్తవ మిషనరీ పాఠశాలల నుంచి సాగించారు. అయితే, మిషనరీ విద్యలో కలిగే సాంస్కృతిక నష్టాన్ని గ్రహించి, పాఠశాల విద్యను విడిచిపెట్టి తన ప్రజల సంక్షేమానికి అంకితమయ్యారు.

మత-సామాజిక ఉద్యమం

బిర్సా ఒక ఆధ్యాత్మిక నాయకునిగా “ధర్తి ఆబా” లేదా “భూమి తండ్రి”గా ప్రఖ్యాతి పొందారు. ఆయన గిరిజన సంప్రదాయాల పునర్నిర్మాణం చేస్తూ, బ్రిటిష్ మరియు భూస్వాముల బాధల నుండి గిరిజన సమాజాన్ని కాపాడే దిశగా సాగారు. 22 ఏళ్ల వయసు 1897లోనే  బ్రిటీషర్లపై యుద్ధం ప్రకటించారు, తద్వారా భారత స్వాతంత్ర్యోద్యమ చరిత్రలో ఒక ప్రముఖ వ్యక్తిగా నిలిచిపోయాడు. 

“ఉల్గుళాన్” లేదా “మహా తిరుగుబాటు” పేరుతో బిర్సా ప్రారంభించిన ఉద్యమం మతపరంగా మరియు రాజకీయపరంగా సాగింది. దీనివల్ల గిరిజన అధికారాన్ని మరియు పూర్వీకుల భూములపై హక్కులను పునరుద్ధరించడానికి కృషి జరిగింది. ఆయన సందేశం బ్రిటిష్ ప్రభావాన్ని నిరాకరించడం, బానిస శ్రమను తుదముట్టించడం, ముండా సమాజం వారి భూమిపై హక్కును సాధించడంపై దృష్టి సారించింది.

Follow our Instagram Page (Click Here)

ఉల్గుళాన్ ఉద్యమం

బిర్సా నాయకత్వంలో, ఉల్గుళాన్ ఉద్యమం 1890ల చివరిలో వేగంగా విస్తరించింది. ఆయన కరుణాకరమైన ప్రసంగాలు, స్వావలంబన కలిగిన సమాజంపై ఆయన కలలు వేలమందిని ప్రేరేపించాయి. బ్రిటిష్ వారు బిర్సా ఉద్యమాన్ని తమ పాలనకు ప్రమాదకరంగా భావించి, దాన్ని నిరోధించడానికి తీవ్ర చర్యలు తీసుకున్నారు.

బ్రిటిష్ ప్రభుత్వాలు ఉద్యమాన్ని అణచివేయడానికి కఠినంగా ప్రయత్నించినప్పటికీ, బిర్సా అనుచరులు తమదైన ధైర్యంతో ప్రతిఘటించారు.

అరెస్టు.. విరమరణం!

1900 ఫిబ్రవరిలో, జామ్‌కోపాయ్, చక్రధర్‌పూర్ అడవులలో దాక్కున్న బిర్సా బ్రిటిష్ పోలీసుల చేతిలో పట్టుబడ్డారు. త‌రువాత‌.. కొన్ని నెల‌ల‌కు అంటే, 1900 జూన్ 9న, ఆయన జైలులో అనుమానాస్పద పరిస్థితుల్లో మరణించార. దీని కారణం నిందనీయమైన నిర్లక్ష్యం అని అనేకులు విశ్వసిస్తారు. 25 ఏళ్ల చిన్న వయసులోనే మరణించినప్పటికీ, ఆయన వారసత్వం, ఉల్గుళాన్ ఉద్యమం స్ఫూర్తి పునరుద్ధరింపజేసిన పోరాటాలను ప్రేరేపించింది.

Join our WhatsApp Channel (Click Here)

బిర్సా వారసత్వం, గౌరవం

భారత చరిత్రలో బిర్సా ముండా చేసిన కృషి చెరగని ముద్ర వేసింది. ఆయన గిరిజన సమాజంలో హక్కుల పట్ల, స్వీయ నిర్ణయాధికార పట్ల చైతన్యం కల్పించిన నాయకుడిగా గుర్తించబడ్డారు. ఆయన పుట్టినరోజైన నవంబర్ 15ను జార్ఖండ్ దినోత్సవంగాను, భారత ప్రభుత్వం జనజాతీయ గౌరవ దినోత్సవంగాను ప్రకటించింది.

భారతదేశంలోని అనేక విగ్రహాలు, విద్యాసంస్థలు, ప్రజా ప్రదేశాలు ఆయన గౌరవార్థం పేరు పెట్టబడ్డాయి. బిర్సా కథ అన్యాయానికి వ్యతిరేకంగా పోరాటం.. సామాజిక, ఆర్థిక న్యాయం కోసం పోరాటానికి నిలువెత్తు ప్రతీకగా నిలిచింది. బిర్సా ముండా గుర్తుగా రాంచీలోని విమానాశ్రయానికి బిర్సా ముండా విమానాశ్రయంగా పేరు పెట్టారు.

Join our Telegram Channel (Click Here)

బొర్సా.. శ‌క్తివంత‌మైన చిహ్నం!

బిర్సా ముండా జీవితం ఆయ‌న వారసత్వం సంఘటిత చర్యకు శక్తిని, న్యాయం కోసం నిలబడాల్సిన అవసరాన్ని గుర్తు చేస్తుంది. ఆయన ధైర్యం కోసం, సమానత్వం కలిగిన సమాజం కోసం కలలు తదుపరి తరాలను ఆదర్శం చేస్తూనే ఉంది. భారత స్వాతంత్య్రం, సామాజిక సంస్కరణల కోసం పోరాటంలో ఆయన నిలిచిపోయే శక్తివంతమైన చిహ్నం.

Published date : 18 Nov 2024 03:18PM

Photo Stories