పెరుగుదల - వికాస నియమాలు

• ఇది ఒక కచ్చితమైన వరుస క్రమాన్ని పాటిస్తుంది.
• వికాసం నిర్దిష్టంగా ఒక క్రమాన్ని పాటిస్తూ కొనసాగుతుంది.
  ఉదా: శారీరక వికాసం
• శిశువు బోర్లపడిన తరువాత పాకడం, అనంతరం దోగాడటం, తరువాత కూర్చోవడం, అనంతరం నిలబడటం, నడవటం, నడిచిన తరువాత పరిగెత్తడం వంటి ప్రక్రియ.

• పూర్వ సంప్రదాయ స్థాయి
• సంప్రదాయ స్థాయి
• ఉత్తర సంప్రదాయ స్థాయి

• శిశువు వృత్తం గీసిన తరువాత చతురస్రాన్ని గీయడం
• శిశువు అంకెలను నేర్చుకున్న తరువాత కూడటం, తీసివేయడం నేర్చుకోవడం

• ఏకాంత క్రీడ తరువాత సమాంతర క్రీడ, సమాంతర క్రీడ అనంతరం సహకార క్రీడల్లో శిశువు పాల్గొనడం.

• శ్రవణం (Listening)తరువాత భాషణం (speaking), అనంతరం పఠనం (reading)ఆ తరువాత లేఖనం (writing)
• మూర్త భావనలు నేర్చుకున్న అనంతరం అమూర్త భావనలు.

• వ్యక్తుల వివిధ వికాసాంశాల్లో వైయక్తిక భేదా లుంటాయి.
  ఉదా: విద్యార్థుల ప్రజ్ఞను పరిశీలిస్తే
  మూఢులు 0-25
  బుద్ధిహీనులు 25-50
  అల్పబుద్ధులు 51-70
  మందబుద్ధులు 71-80
  సగటు కంటే తక్కువ 81-90
  సగటు ప్రజ్ఞ్ఞ కలవారు 91-110
  సగటు కంటే ఎక్కువ 111-120
  ఉన్నత ప్రజ్ఞ కలవారు 121-140
  అత్యున్నత ప్రజ్ఞ కలవారు 140-150
  
• విద్యార్థుల మార్కుల్లో (విద్యాసాధన) తేడా ఉంటుంది.
• వికాసం సాధారణం నుంచి ప్రత్యేకతకు, నిర్దిష్టతకు దారి తీస్తుంది.
• శిశువు వికాసం మొదట సాధారణీకరించిన సులువైన అంశాలతో ప్రారంభమై, క్లిష్టమైన నిర్దిష్ట అంశాలకు దారితీస్తుంది.
  ఉదా: శైశవ దశలో శిశువు ఏడుపు అనే ఉద్వేగాన్ని.. ఆకలి, కోపం, భయం వేసినప్పుడు, తల్లి స్పర్శ పొందక పోవడం వంటి సంద ర్భాల్లో సాధారణీకరించుకుంటారు. అయితే తరువాత దశలో నిర్దిష్ట ఉద్వేగాలను వ్యక్తం చేశాడు.

• శైశవ దశలో శారీరక వికాసం వేగంగా జరుగుతుంది.
• బాల్యదశలో శారీరక వికాసం నెమ్మదిగా జరుగుతుంది.
• కౌమార దశలో శారీరక వికాసం వేగాన్ని పుంజుకుంటుంది.
• వయోజన దశలో శారీరక వికాస వేగం తగ్గుతుంది.

• వికాసం తలనుంచి ప్రారంభమై దేహ మధ్య భాగానికి వ్యాపిస్తుంది. శిశువు తల ముందు ఏర్పడి, అనంతరం దేహం దిగువ భాగం (పాదాల) వరకు వ్యాపిస్తుంది.

• దేహం మధ్య భాగంలో వికాసం ప్రారంభమై ఇతర భాగాలకు వ్యాపిస్తుంది.

• శిశువు ప్రవర్తనలో ఏర్పడే కొత్త మార్పులు అకస్మాత్తుగా జరగవు.
• ప్రతి ప్రవర్తన మార్పు కూడా గత అనుభవాల ద్వారా ఏర్పడుతుంది.
  ఉదా: శిశువు ముద్దు పలుకుల ఆధారంగా పదాలు నేర్చుకోవడం, వాటి ఆధారంగా వాక్యాలు నేర్చుకోవడం, వాక్యాలతో భాషను నేర్చుకోవడం.
  వృత్తం ఆధారంగా చతురస్రం నేర్చుకోవటం
• జ్ఞానం ఆధారంగా అవగాహన
  అవగాహన ఆధారంగా వినియోగం
  వినియోగం ఆధారంగా విశ్లేషణం
  విశ్లేషణాధారంగా సంశ్లేషణ
  సంశ్లేషణ ఆధారంగా మూల్యాంకనం.
• భావావేశ రంగం
  గ్రహించడం ఆధారంగా ప్రతిస్పందించడం
  ప్రతిస్పందించడం ఆధారంగా విలువకట్టడం
  విలువకట్టడం ఆధారంగా వ్యవస్థాపనం
  వ్యవస్థాపనం ఆధారంగా శీలస్థాపనం
  
• మానసిక చలనాత్మక రంగం
  అనుకరణ ఆధారంగా హస్తలాఘవం
  హస్తలాఘవం ఆధారంగా సునిశితత్వం
  సునిశితత్వం ఆధారంగా సమన్వయం
  సమన్వయం ఆధారంగా సహజీకరణ

• వికాసంలోని వివిధ అంశాలు పరస్పరం ప్రభావితం చేసుకుంటాయి.
  ఇందులోని అంశాలు విడివిడిగా ఉండవు.
  ఉదా:
• శారీరక వికాసం - మానసిక వికాసాన్ని
  మానసిక వికాసం - ఉద్వేగ వికాసాన్ని
  ఉద్వేగ వికాసం - నైతిక వికాసాన్ని
  నైతిక వికాసం - సాంఘిక వికాసాన్ని
  పరస్పరం ప్రభావితం చేసుకుంటాయి.

• తల్లిదండ్రుల నుంచి వచ్చిన లక్షణాలు, పరి సర కారకాల వల్ల శిశువు వికాసం ప్రభావిత మవుతుంది.

• శిశువులోని వివిధ వికాసాంశాల వృద్ధి వేగం అంతటా ఒకే విధంగా ఉండదు.
  ఉదా: శైశవదశలో శారీరక వికాసం వేగంగా, బాల్యదశలో నెమ్మదిగా ఉంటుంది. అదే కౌమార దశలో వేగం పుంజుకుంటుంది. తిరిగి వయోజనదశకు వచ్చే సరికి వేగంలో తగ్గుదల ఉంటుంది.

• అనువంశికత శారీరక లక్షణాలను, ప్రజ్ఞను ప్రభావితం చేస్తుంది. అనువంశికత, పరిసరాల సమష్టి ఫలితమే - వ్యక్తి వికాసం అని ఉడ్‌వర్త్ నిర్వచించాడు.
• తల్లిదండ్రులు, తాతలు, జాతుల నుంచి సంక్ర మించిన జన్యుపరమైన లక్షణాలను అనువం శికత అంటారు.
• మానవుడిలో 46 క్రోమోజోమ్‌లుంటాయి. (23 జతలు)
• 22 జతలు శారీరక క్రోమోజోమ్‌లు, ఒక జత లింగ నిర్ణయ క్రోమోజోమ్‌లుంటాయి
• పురుషుల్లో XY,స్త్రీలలో XXఅనే లింగ నిర్ణయ క్రోమోజోమ్‌లుంటాయి.
• స్త్రీ, పురుషుల్లోనిXYకలయిక వల్ల - మగశిశువు,XXకలయిక వల్ల - ఆడశిశువు జన్మిస్తుంది.
• క్రోమోజోముల్లో జన్యువులు ఉంటాయి.
• అండంతో వీర్యకణం ఫలదీకరణం చెందడం వల్ల సంయుక్తబీజం ఏర్పడుతుంది. దీనినే 'జైగోట్' అంటారు.
• జైగోట్ మానవ జీవితానికి తొలిమెట్టు.
• ఒక జైగోట్ వల్ల ఒక శిశువు జన్మిస్తుంది. అయితే కొన్ని అసాధారణ పరిస్థితుల్లో 'కవలలు' జన్మిస్తారు.

• ఒకే సంయుక్త బీజం రెండు భాగాలుగా విడిపోవడం వల్ల సమరూప కవలలు జన్మి స్తారు. వీరికి ఒకే రూపంతో పాటు ఒకే లింగానికి చెంది ఉంటారు.

• రెండు అండాలతో, రెండు వీర్యకణాల కలయిక వల్ల రెండు వేర్వేరు సంయుక్తబీజాలు ఏర్పడి, విభిన్న కవలలు జన్మిస్తారు.
• వీరు భిన్న రంగానికి చెంది ఉంటారు.

మాదిరి ప్రశ్నలు