రిక్రూట్‌మెంట్ కింగ్.. బ్యాంకింగ్

ప్రతిభకు పెద్దపీట వేసే రంగాల్లో బ్యాంకింగ్ ఒకటి. ఇందులో ప్రవేశించిన వారు సామర్థ్యం, అనుభవం ఆధారంగా అత్యున్నత స్థానాలకు చేరుకోవచ్చు. ఇంటర్ అర్హతతోనే బ్యాంక్‌ల్లో క్లర్క్ ఉద్యోగాన్ని సొంతం చేసుకోవచ్చు.
డిగ్రీతో పీఓగా కెరీర్ ప్రారంభించొచ్చు. క్లర్క్, పీఓ ఏ హోదాలో చేరినప్పటికీ డిపార్ట్‌మెంటల్ పరీక్షల ద్వారా ఉన్నత స్థానానికి చేరుకోవడం సులువే. తాజాగా పబ్లిక్ సెక్టార్ బ్యాంకులన్నీ ఐబీపీఎస్ నిర్వహించే కామన్ పరీక్ష ద్వారా నియామకాలు చేపట్టడం అభ్యర్థులకు కలిసొచ్చే అంశం.

కామన్ రిటెన్ ఎగ్జామినేషన్
ఇండియన్ బ్యాంకింగ్ పర్సనల్ సర్వీసెస్ (ఐబీపీఎస్) జాతీయ స్థాయిలో కామన్ రిటెన్ ఎగ్జామినేషన్ నిర్వహిస్తోంది. ఏటా రెండుసార్లు పీఓ/మేనేజ్‌మెంట్ ట్రైనీస్, క్లరికల్ కేడర్, స్పెషలిస్ట్ ఆఫీసర్స్‌కు పరీక్షలు నిర్వహిస్తున్నారు. ఈ మూడు పరీక్షలు వేర్వేరుగా ఉంటాయి. ఈ స్కోర్‌కు ఏడాది వ్యాలిడిటీ ఉంటుంది. దీని ఆధారంగా ఆ సమయంలో ఉద్యోగాల భర్తీ కోసం ప్రకటన విడుదల చేసే బ్యాంకులకు దరఖాస్తు చేసుకోవచ్చు. స్కోర్ పెంచుకోవాలనుకుంటే మాత్రం ఆరు నెలల తర్వాత మరోసారి ఈ పరీక్షకు హాజరుకావొచ్చు. ఐబీపీఎస్ నిర్వహించే ప్రవేశ పరీక్షలో విజయం సాధించడానికి ఇంగ్లిష్, మ్యాథ్స్, రీజనింగ్‌లలో నైపుణ్యం కీలకం. క్లరికల్, ఆఫీసర్ ఉద్యోగాల కోసం నిర్వహించే పరీక్షలో దాదాపుగా సబ్జెక్టులు ఒకే విధంగా ఉన్నప్పటికీ.. ప్రశ్నపత్రం క్లిష్టత స్థాయిలో తేడా ఉంటుంది.

పీఓస్/మేనేజ్‌మెంట్ ట్రైనీ పరీక్ష విధానం:
ఐబీపీఎస్ నిర్వహించే పీఓస్ కామన్ రిటెన్ ఎగ్జామినేషన్ మొత్తం ఐదు సెక్షన్లుగా రెండున్నర గంటల వ్యవధిలో ఉంటుంది.
వివరాలు..

సెక్షన్	పశ్నలు	మార్కులు
రీజనింగ్	50	50
ఇంగ్లిష్ లాంగ్వేజ్	50	25
క్వాంటిటేటివ్ ఆప్టిట్యూడ్	50	50
జనరల్ అవేర్‌నెస్	50	50
కంప్యూటర్ నాలెడ్జ్	50	50

60 నిమిషాల వ్యవధిలో 25 మార్కులకు ఇంగ్లిష్ కాంపోజిషన్‌పై డిస్క్రిప్టివ్ పరీక్ష కూడా ఉంటుంది. ఎస్సే రైటింగ్, ప్రెసి రైటింగ్, లెటర్ రైటింగ్ అంశాల్లో ఇంగ్లిష్ పరిజ్ఞానాన్ని పరీక్షిస్తారు.

క్లరికల్ కేడర్ పరీక్ష విధానం:

సెక్షన్	పశ్నలు	మార్కులు
టెస్ట్ ఆఫ్ రీజనింగ్	50	50
టెస్ట్ ఆఫ్ ఇంగ్లిష్ లాంగ్వేజ్	50	50
టెస్ట్ ఆఫ్ ఇంగ్లిష్ లాంగ్వేజ్	50	50
టెస్ట్ ఆఫ్ న్యూమరికల్ ఎబిలిటీ	50	50
జనరల్ అవేర్‌నెస్(స్పెషల్ రిఫరెన్స్ టు బ్యాంకింగ్ ఇండస్ట్రీ)	50	50
టెస్ట్ ఆఫ్ కంప్యూటర్ నాలెడ్జ్	50	50

మొత్తం 250 ప్రశ్నలకు 250 మార్కులుంటాయి. రెండున్నర గంటల వ్యవధిలో పరీక్ష ఉంటుంది.

పరీక్ష ఒకటే.. ప్రక్రియలు వేర్వేరు:
19 బ్యాంకుల రిక్రూట్‌మెంట్‌కు కామన్ రిటెన్ ఎగ్జామినేషన్‌కు శ్రీకారం చుట్టినా.. ఆయా బ్యాంకుల రిక్రూట్‌మెంట్ ప్రక్రియ మాత్రం వేర్వేరుగానే ఉంటుంది. అంటే.. ప్రతి బ్యాంకు.. తమ పరిధిలోని ఖాళీల కోసం నిర్దిష్ట అర్హత ప్రమాణాలు పేర్కొంటూ ప్రత్యేక ప్రకటన జారీ చేస్తుంది. వాటికి సరితూగే అభ్యర్థులు కామన్ రిటెన్ ఎగ్జామినేషన్ స్కోర్ కార్డ్‌ను జతచేస్తూ దరఖాస్తు చేసుకోవాలి.

ప్రతి సెక్షన్‌కూ కటాఫ్:
ఆబ్జెక్టివ్ పరీక్షలోని ఐదు సెక్షన్లకు వేర్వేరుగా కటాఫ్ నిర్ణయిస్తారు. ప్రతి సెక్షన్‌లోనూ కటాఫ్ దాటితేనే ఆ అభ్యర్థి రాసిన డిస్క్రిప్టివ్ పేపర్‌ను మూల్యాంకనం చేస్తారు. ప్రతి తప్పు సమాధానానికి అప్పటికే పొందిన మార్కుల నుంచి 0.25 మార్కులను తీసేస్తారు. ఈ పరీక్ష ఆధారంగా నియామకం చేపట్టే బ్యాంకుల జాబితాలో స్టేట్ బ్యాంక్ ఆఫ్ ఇండియా, దాని అసోసియేట్ బ్యాంకులు లేవు.

ప్రొబేషనరీ ఆఫీసర్(పీఓ) విధులు:
ప్రత్యేకంగా ఫలానా విషయం/సబ్జెక్ట్‌పైనే పనిచేయాలనే నిబంధన పీఓలకు వర్తించదు. అందుకే పోస్టింగ్‌లు విభిన్న డిపార్ట్‌మెంటల్స్‌లో ఉంటాయి. ప్రొబేషన్ కాలంలో భిన్న విధులు అంటే.. ఫారెక్స్ ఆపరేషన్స్, జనరల్ బ్యాంకింగ్, లోన్స్, మర్చెంట్ బ్యాంకింగ్, క్యాష్ డీలింగ్, చెక్ సెలక్షన్, చెక్ క్లియరెన్స్, బిల్ కలెక్షన్, లోన్ ప్రాసెసింగ్, రొటీన్‌గా ఉండే బ్యాంక్ వర్క్ ఇవన్నీ చేయిస్తారు. ప్రొబేషన్ వ్యవధి రెండేళ్లు. బ్యాంకింగ్‌కు సంబంధించి ప్రతి విభాగంపై పూర్తి అవగాహన ఏర్పరచుకోవాలి. ప్రొబేషన్‌లో కనబర్చిన పని తీరును బట్టి హోదా కేటాయిస్తారు. అప్పు డు మేనేజేరియల్ విధు లు నిర్వహించాలి.

జీతాలు భారీగానే:
ఇటీవల పెంచిన జీతాల ఆధారంగా స్కేలులో బేసిక్ రూ.14,500. దీంతో కనిష్ట ప్రారంటభవేతనం రూ.27,000 వరకూ ఉంటుంది. దీనికి అదనంగా రూ.10,000 వరకు ఇంటి అద్దె + ఇతర అలవెన్సులు ఉంటాయి. తక్కువ వడ్డీకి గృహ, వాహన, విద్యా రుణాలు బ్యాంక్ ఉద్యోగులు పొందొచ్చు.
పదోన్నతులు: పీఓ నుంచి స్కేల్-2 మేనేజర్ హోదాకు చేరు కోవడానికి నాలుగేళ్లు పడుతుంది. ఇంతకంటే వేగంగా ప్రమోషన్ అందుకోవాలంటే ‘సర్టిఫైడ్ అసోసియేషన్ ఆఫ్ ఇండియన్ ఇన్‌స్టిట్యూట్ ఆఫ్ బ్యాంకర్స్ (సీఏఐఐబీ) పరీక్ష రాసి ప్రమోషన్ పొందొచ్చు. మేనేజర్ నుంచి సీనియర్ మేనేజర్ హోదాకు చేరుకోవడానికి రెండేళ్లు పడుతుంది. పీఓగా బ్యాంకులో చేరిన వారు ఈ స్థాయి వరకే ప్రమోషన్లు అందుకుంటారు అనే నియమమేదీ లేదు. ఎగ్జిక్యూటివ్ డెరైక్టర్, బ్యాంక్ చైర్మన్ లాంటి ఉన్నతోద్యోగాలూ పొందొచ్చు.

క్లరికల్ కేడర్:
ఈ కేడర్ ద్వారా బ్యాంకింగ్ రంగంలో ప్రవేశించిన వారికి క్లర్క్, క్యాషియర్, టైపిస్ట్ అనే మూడు రకాల పనులను ఒకటిగా చేసిన సీసీటీగా వ్యవహరిస్తారు. ప్రస్తుతం ప్రారంభంలో నెలకు *13 వేలకు పైగా వేతనం లభిస్తుంది. పదోన్నతులను దృష్టిలో ఉంచుకుని తదనుగుణంగా ప్రయత్నించిన వారు.. ఐదు సంవత్సరాల్లో ఆఫీసర్‌గా జూనియర్ మేనేజ్‌మెంట్ స్థాయికి ప్రమోషన్ పొందొచ్చు. ఆ స్థాయి నుంచి క్రమంగా ప్రమోషన్ల ఆధారంగా జనరల్ మేనేజర్ హోదా వరకు చేరుకోవచ్చు. క్లర్క్‌గా కెరీర్ ప్రారంభించినవాళ్లు కనీసం చీఫ్ మేనే జర్ స్థాయి వరకు తప్పకుండా చేరుకునే అవకాశం ఉంటుంది.

ఐఐబీఎఫ్:
బ్యాంకింగ్ రంగంలోకి విభిన్న నేపథ్యాల నుంచి వచ్చిన వారు ఉంటారు. వీరందరికీ
వస్తున్న మార్పులకనుగుణంగా అవసరమైన నైపుణ్యాన్ని పెంపొందించే ఉద్దేశంతో అన్ని ప్రభుత్వ, ప్రైవేట్ బ్యాంకుల నేతృత్వంలో ఇండియన్ ఇన్‌స్టిట్యూట్ ఆఫ్ బ్యాంకింగ్ అండ్ ఫైనాన్స్(ఐఐబీఎఫ్) అనే సంస్థ ఏర్పడింది. ఈ సంస్థ జేఏఐఐబీ, సీఏఐఐబీ అనే కోర్సులను ఆఫర్ చేస్తుంది. జేఏఐఐబీ కోర్సు పూర్తి చేస్తే ఒక ఇంక్రిమెంట్, సీఏఐఐబీ కోర్సు పూర్తి చేస్తే రెండు ఇంక్రిమెంట్లు మంజూరు చేస్తున్నారు. మిగిలిన డిప్లొమో, సర్టిఫికెట్లకు ఆఫీసర్లతో సమానంగా నగదు ప్రోత్సాహకాలు అందిస్తున్నారు.

ఇన్సూరెన్స్... కెరీర్ అష్యూరెన్స్
నిబంధనల సరళీకరణతో ఇన్సూరెన్స్‌లో ప్రైవేట్ కంపెనీలు, ఫారిన్ కంపెనీలు చేరాయి. 1999 వరకు దేశంలో కేవలం 6 ఇన్సూరెన్స్ కంపెనీలే ఉండేవి. ఇప్పుడు ఆ సంఖ్య 44కు చేరింది. బీమాపై ప్రజల్లో అవగాహన పెరగడం, ఆదాయాల్లో పెరుగుదల, కంపెనీల మధ్య పోటీ...లాంటి కారణాలతో బీమా రంగంలో నిపుణుల ఆవశ్యకత పెరిగింది.

ఇన్సూరెన్స్‌లో సుశిక్షితులైన మానవ వనరులను అందించాలనే లక్ష్యంతో ఐఆర్‌డీఏ, ఆంధ్రప్రదేశ్ రాష్ట్ర ప్రభుత్వం కలిసి ఐఐఆర్‌ఎంను ఏర్పాటు చేశాయి. ఇక్కడి కోర్సులను లండన్‌లోని చార్టర్డ్ ఇన్సూరెన్స్ ఇన్‌స్టిట్యూట్ (సీఐఐ) గుర్తించింది.

కోర్సులు:

• ఇంటర్నేషనల్ పీజీ డిప్లొమా ఇన్ లైఫ్ ఇన్సూరెన్స్
• ఇంటర్నేషనల్ పీజీ డిప్లొమా ఇన్ జనరల్ ఇన్సూరెన్స్
• ఇంటర్నేషనల్ పీజీ డిప్లొమా ఇన్ రిస్క్ మేనేజ్‌మెంట్

వ్యవధి: ఏడాది. రెండు సెమిస్టర్లు.
అర్హత: 50 శాతం మార్కులతో డిగ్రీ లేదా పీజీ
గరిష్ట వయోపరిమితి: 30 ఏళ్లు
వెబ్‌సైట్: www.iirmworld.org.in

ఇన్‌స్టిట్యూట్ ఆఫ్ పబ్లిక్ ఎంటర్‌ప్రైజెస్-హైదరాబాద్
కోర్సు: పీజీ డిప్లొమా ఇన్ మేనేజ్‌మెంట్-ఇన్సూరెన్స్ స్పెషలైజేషన్‌గా
అర్హత: 50 శాతం మార్కులతో డిగ్రీ
వెబ్‌సైట్: www.ipeindia.org

ఇన్సూరెన్స్ కోర్సులు అందించే ఇతర సంస్థలు:

• నేషనల్ ఇన్సూరెన్స్ అకాడెమీ-పుణె
• బిర్లా ఇన్‌స్టిట్యూట్ ఆఫ్ మేనేజ్‌మెంట్ అండ్ టెక్నాలజీ-గ్రేటర్ నోయిడా
• నేషనల్ లా యూనివర్సిటీ-జోధ్‌పూర్ ఇన్సూరెన్స్ స్టడీస్ అండ్ రీసెర్చ్ ఎంబీఏ(ఇన్సూరెన్స్)తోపాటు ఇంజనీరింగ్ విద్యార్థుల కోసం ఎంఎస్ ఇన్సూరెన్స్ కోర్సు నిర్వహిస్తుంది.
• స్కూల్ ఆఫ్ మేనేజ్‌మెంట్ స్టడీస్-వారణాసి
• అమిటీ యూనివర్సిటీ-నోయిడా
• ఆపీజే స్కూల్ ఆఫ్ మేనేజ్‌మెంట్-న్యూఢిల్లీ
• బిర్లా ఇన్‌స్టిట్యూట్ ఆఫ్ మేనేజ్‌మెంట్ టెక్నాలజీ-న్యూఢిల్లీ
• నేషనల్ స్కూల్ ఆఫ్ ఇన్సూరెన్స్ ఎడ్యుకేషన్ అండ్ రీసెర్చ్-బెంగళూరు
• సింబయాసిస్ దూరవిద్య విధానంలో పీజీ డిప్లొమా ఇన్ ఇన్సూరెన్స్ మేనేజ్‌మెంట్ కోర్సు అందిస్తోంది.
• చార్టర్డ్ ఇన్సూరెన్స్ ఇన్‌స్టిట్యూట్-లండన్(ఇన్సూరెన్స్‌లో డిప్లొమా, అడ్వాన్స్‌డ్ డిప్లొమా, ఎమ్మెస్సీ కోర్సులు) వెబ్‌సైట్: www.cii.co.uk
• నేషనల్ ఇన్సూరెన్స్ అకాడెమీ-పుణె, ఇన్సూరెన్స్ ఇన్‌స్టిట్యూట్ ఆఫ్ ఇండియా ఇన్సూరెన్స్‌లో కోర్సులు, శిక్షణ కార్యక్రమాలు నిర్వహిస్తున్నాయి.

ఉద్యోగాలిక్కడ:
ఎస్‌బీఐ జనరల్ ఇన్సూరెన్స్, ఎస్‌బీఐ లైఫ్ ఇన్సూరెన్స్, ఇఫ్కో-టోకియో జనరల్ ఇన్సూరెన్స్, యాక్సెంచూర్, ఐసీఐసీఐ ప్రూడెన్షియల్ లైఫ్ ఇన్సూరెన్స్ లిమిటెడ్, ఐసీఐసీఐ లాంబార్డ్ జనరల్ ఇన్సూరెన్స్, సెంట్రల్ బ్యాంక్ ఆఫ్ ఇండియా, కోటక్ సెక్యూరిటీస్, స్టార్ హెల్త్ ఇన్సూరెన్స్, బ్యాంక్ ఆఫ్ బరోడా, రెలిగేర్, మహేంద్ర ఇన్సూరెన్స్, రిలయన్స్ జనరల్ ఇన్సూరెన్స్, హెచ్‌డీఎఫ్‌సీ స్టాండర్డ్ లైఫ్.

యాక్చూరియల్ సైన్స్:
ప్రస్తుతం ప్రపంచవ్యాప్తంగా డిమాండ్, అవకాశాలు ఉన్న కోర్సు ఇది. మ్యాథ్స్, స్టాటిస్టిక్స్‌ల్లో ఉన్నత శ్రేణి మార్కులతో ఇంటర్మీడియట్ పూర్తిచేసినవాళ్లు; మ్యాథ్స్/స్టాటిస్టిక్స్/ఎకనామిక్స్‌ల్లో పీజీ చేసినవాళ్లు ఈ కోర్సు చేస్తే ప్రయోజనం. కోర్సుకు నిర్ణీత వ్యవధి ఉండదు. ఈ కోర్సుకు దేశంలో ఇన్‌స్టిట్యూట్ ఆఫ్ యాక్చూరీస్ ఆఫ్ ఇండియా(ఐఏఐ) ప్రసిద్ధ సంస్థ. ఇందులో మూడురకాల మెంబర్‌షిప్‌లు ఉన్నాయి. అవి స్టూడెంట్ మెంబర్, అసోషియేట్ మెంబర్, ఫెలో మెంబర్. యాక్చూరీ అవార్డు పొందాలంటే 15 సబ్జెక్టులు పూర్తిచేయాలి. ప్రస్తుతం ఈ విభాగంలో నిపుణుల కొరత ఎక్కువగా ఉండటంతో 10 సబ్జెక్టులు పూర్తిచేసినవాళ్లు *6 లక్షలకు పైగా ఆరంభవేతనం అందుకుంటున్నారు.

జాబ్స్ ఇక్కడ:
యాక్చూరీ సైన్స్ చదివిన వాళ్లకు లైఫ్, జనరల్, హెల్త్ ఇన్సూరెన్స్‌ల్లో, పెన్షన్ ఫండ్లు, రిస్క్ మేనేజ్‌మెంట్ విభాగాల్లో ఉద్యోగాలుంటాయి. డిగ్రీ, పీజీ అభ్యర్థులకు ఎల్‌ఐసీ యాక్చూరీ అప్రెంటీస్‌షిప్ నిర్వహిస్తుంది. 18-25 ఏళ్ల వయసు వాళ్లు అర్హులు.

యాక్చూరియల్ కోర్సులు అందించే సంస్థలు:
ఇన్‌స్టిట్యూట్ ఆఫ్ ఇన్సూరెన్స్ అండ్ రిస్క్ మేనేజ్‌మెంట్
కోర్సు:
పీజీ డిప్లొమా ఇన్ యాక్చూరియల్ సైన్స్
వ్యవధి: 15 నెలలు (3 సెమిస్టర్లు)
అర్హత: 50 శాతం మార్కులతో డిగ్రీ లేదా పీజీ ఉత్తీర్ణత. మ్యాథ్స్, స్టాటిస్టిక్స్, ఎకనోమెట్రిక్స్, యాక్చూరియల్ సబ్జెక్టుల్లో ఎందులోనైనా 60 శాతం మార్కులు.
వయోపరిమితి: 30 ఏళ్లు మించరాదు.

• ఇన్‌స్టిట్యూట్ ఆఫ్ యాక్చూరీస్ ఆఫ్ ఇండియా
• అమిటీ యూనివర్సిటీ-ఎంఎస్సీ యాక్చూరియల్ సైన్స్ అండ్ అప్లికేషన్స్
• కురుక్షేత్ర యూనివర్సిటీ-బీఏ ఇన్సూరెన్స్ అండ్ యాక్చూరియల్ సైన్స్
• నార్సీమోంజీ ఇన్‌స్టిట్యూట్ ఆఫ్ మేనేజ్‌మెంట్ స్టడీస్- ఎంబీఏ(యాక్చూరియల్ సైన్స్)
• యూనివర్సిటీ ఆఫ్ కల్యాణి ఎల్‌ఐసీతో కలిసి -యాక్చూరియల్ సైన్స్‌లో పీజీ
• యూనివర్సిటీ ఆఫ్ మద్రాస్-ఎంఎస్సీ యాక్చూరియల్ సైన్స్
• నేషనల్ స్కూల్ ఆఫ్ ఇన్సూరెన్స్ ఎడ్యుకేషన్ అండ్ రీసెర్చ్, బెంగళూరు-పోస్ట్ గ్రాడ్యుయేట్ డిప్లొమా ఇన్ యాక్చూరియల్ స్టడీస్