పారిశ్రామిక రంగ వృద్ధి 2017-18లో 4.4 శాతం కాగా 2018-19లో 3.6 శాతానికి తగ్గింది. చిన్న, మధ్య తరహా పరిశ్రమలకు పరపతి ప్రవాహం తగ్గుదల, ద్రవ్యత్వం కొరత కారణంగా నాన్ బ్యాంకింగ్ ఫైనాన్షియల్ కంపెనీలు అందించే రుణంలో తగ్గుదల, ఆటోమొబైల్ రంగం, ఫార్మాస్యూటికల్, యంత్రాలు, పరికరాలు లాంటి కీలక రంగాల ఉత్పత్తులకు సంబంధించి స్వదేశీ డిమాండ్ తగ్గుదల తో పాటు అంతర్జాతీయ ముడిచమురు ధరల్లో అనిశ్చితిలాంటి అంశాలు 2018-19లో పారిశ్రామిక రంగ వృద్ధి తగ్గుదలకు దారితీశాయి. ఎనిమిది కీలక అవస్థాపనా పరిశ్రమల్లో వృద్ధి 2018-19లో 4.3 శాతంగా నమోదైంది. ఆయా పరిశ్రమల్లో సిమెంటు ఉత్పత్తి వృద్ధి అధికం కాగా తర్వాత స్థానంలో బొగ్గు నిలిచింది. ముడిచమురు ఉత్పత్తిలో వృద్ధి రుణాత్మకం కాగా, ఎరువుల ఉత్పత్తిలో 0.3 శాతం. సహజ వాయువు ఉత్పత్తిలో 0.8 శాతంగా నమోదైంది. పారిశ్రామిక ఉత్పత్తి సూచీలో ఎనిమిది కీలక అవస్థాపనా పరిశ్రమల భారితం(weight) 40.3 శాతం. పారిశ్రామిక రంగ స్థూల మూలధన కల్పనలో వృద్ధి 2016-17లో రుణాత్మకం కాగా 2017-18లో 7.6 శాతంగా నమోదైంది. స్థూల మూలధన కల్పనలో వృద్ధి అధికంగా నిర్మాణ రంగంలో నమోదు కాగా, తర్వాత స్థానంలో తయారీ రంగం నిలిచింది.
రిజర్వుబ్యాంకు అంచనాల ప్రకారం పారిశ్రామిక రంగానికి సంబంధించి స్థూల బ్యాంక్ పరపతిలో వృద్ధి 2017-18లో 0.7 శాతం కాగా, 2018-19లో 6.9 శాతానికి పెరిగింది. రసాయనాలు, రసాయన ఉత్పత్తులు, సిమెంటు, సిమెంటు ఉత్పత్తులు, ఇంజినీరింగ్ పరిశ్రమలు, నిర్మాణ రంగం, అవస్థాపనా పరిశ్రమలకు సంబంధించి 2018-19లో పరపతి వృద్ధిలో పెరుగుదల నమోదు కాగా, టెక్స్‌టైల్స్, పెట్రోలియం, బొగ్గు ఉత్పత్తులు, న్యూక్లియర్ ఇంధనం, మెటల్ ఉత్పత్తులకు సంబంధించి పరపతి వృద్ధిలో క్షీణత ఏర్పడింది.
ఆర్థిక వృద్ధి, ఉపాదికల్పన, నవ కల్పనలకు స్టార్టప్‌లు దోహదపడుతున్నాయి. యువతలోనవకల్పనను ప్రోత్సహించడానికి 2015 ఆగస్టు 15న ప్రధాన మంత్రి ‘స్టార్టప్ ఇండియా- స్టాండప్ ఇండియా’ను ప్రకటించారు. దేశంలోని 499 జిల్లాల్లో మార్చి 1, 2019 నాటికి 16,578 నూతన స్టార్టప్‌లను గుర్తించారు. ఇవి అధికంగా మహారాష్ర్టలో ఏర్పాటు కాగా, తర్వాత స్థానంలో కర్ణాటక, ఢిల్లీ, ఉత్తరప్రదేశ్, తెలంగాణలు నిలిచాయి. దేశంలో మొత్తం గుర్తించిన స్టార్టప్‌ల్లో మహరాష్ర్ట వాటా 18.91 శాతం కాగా, తెలంగాణ వాటా 5.59 శాతం. పరిశ్రమల వారీగా స్టార్టప్‌లను పరిశీలించినపుడు ఐటీ సర్వీసుల్లో నిమగ్నమైన స్టార్టప్‌లు ఎక్కువ. తర్వాత స్థానాల్లో హెల్త్ కేర్, లైఫ్ సెన్సైస్, విద్య, వృత్తి, వాణిజ్య సేవల్లో నిమగ్నమైన స్టార్టప్‌లు ఎక్కువ.
భారత్ ఎగుమతుల వృద్ధికి వజ్రాలు, ఆభరణాల రంగం తోడ్పాటు అధికంగా ఉంది. ఈ రంగం 5 మిలియన్ల మందికి ఉపాధి కల్పిస్తుంది. 2017-18లో దేశంలోని మొత్తం వస్తు ఎగుమతుల్లో ఈ రంగం వాటా 13.69 శాతం. స్పెషల్ నోటిఫైడ్ జోన్‌‌స ఏర్పాటు, కామన్ ఫెసిలిటీ కేంద్రాల ఏర్పాటు, కట్, polished diamonds కు వస్తు సేవల పన్ను తగ్గింపు, ఎంపిక చేసిన ఏజెన్సీలు, బ్యాంకులు దిగుమతి చేసుకునే బంగారంపై ఐజీఎస్టీ మినహాయింపు లాంటి ప్రోత్సాహకాలను ఈ రంగం అభివృద్ధికి ప్రభుత్వం ప్రకటించింది. స్వదేశీ తయారును పటిష్టం చేయడంతో పాటు చిన్న తరహా ఆధారిత స్వదేశీ ఆభరణాల పరిశ్రమను ప్రోత్సహించడానికి 2019 జనవరిలో ‘డొమెస్టిక్ కౌన్సిల్ ఫర్ జెమ్స్ అండ్ జ్యూయలరీ‘ని ప్రారంభించింది. అవస్థాపన రంగంపై భారత్ సంవత్సరానికి 200 బిలియన్ డాలర్ల పెట్టుబడి పెట్టాల్సిన అవసరం ఉండగా ఈ మొత్తం 100-110 బిలియన్ డాలర్లకే పరిమితమవుతుంది.
మాదిరి ప్రశ్నలు:
1. 2018-19లో ఎనిమిది కీలక పరిశ్రమల సూచీలో వృద్ధి ఎంతగా నమోదైంది?
1) 4.3 శాతం
2) 4.7 శాతం
3) 5.1 శాతం
4) 6.1 శాతం
- View Answer
- సమాధానం: 1
2. పారిశ్రామిక రంగానికి సంబంధించి బ్యాంకింగ్ రంగ పరపతి వృద్ధి 2018-19లో ఏ పరిశ్రమల్లో అధికంగా నమోదైంది?
ఎ) రసాయనాలు, రసాయన ఉత్పత్తులు
బి) సిమెంటు
సి) ఇంజనీరింగ్ పరిశ్రమలు
డి) ఆహార ప్రాసెసింగ్
1) ఎ, డి
2) బి, డి
3) ఎ, బి, సి
4) ఎ, బి, సి, డి
- View Answer
- సమాధానం: 3
3. స్థిర ధరల వద్ద (2011-12) స్థూల మూలధన కల్పన 2017-18లో ఏ రంగంలో అధికం?
1) తయారీ
2) నిర్మాణ రంగం
3) మైనింగ్, క్వారియింగ్
4) విద్యుచ్ఛక్తి, గ్యాస్, నీటి సరఫరా
- View Answer
- సమాధానం: 2
4. 2017-18లో లాభాలార్జించిన కేంద్ర ప్రభుత్వ సంస్థలు ఎన్ని?
1) 154
2) 164
3) 174
4) 184
- View Answer
- సమాధానం: 4
5.పారిశ్రామిక ఉత్పత్తి సూచీలో అధిక భారితం(weight) కలిగినది?
1) తయారీ రంగం
2) విద్యుచ్ఛక్తి
3) మైనింగ్ రంగం
4) పైవేవీ కావు
- View Answer
- సమాధానం: 1
6. పారిశ్రామిక ఉత్పత్తి సూచీ ఆధారంగా 2018-19లో భారత్లో పారిశ్రామిక రంగ వృద్ధి రేటు?
1) 2.6 శాతం
2) 3.6 శాతం
3) 4.3 శాతం
4) 5.2 శాతం
- View Answer
- సమాధానం: 2
7.కీలక రంగాల్లో తయారీ రంగ వృద్ధిని వేగవంతం చేయడానికి ప్రభుత్వం తీసుకున్న చర్యల్లో కానిది ఏది?
1) మేక్ ఇన్ ఇండియా
2) హృదయ్
3) స్టార్టప్ ఇండియా
4) ఈజ్ ఆఫ్ డూయింగ్ బిజినెస్
- View Answer
- సమాధానం: 2
8. ప్రపంచ బ్యాంకు డూయింగ్ బిజినెస్ రిపోర్టు 2019 ప్రకారం మొత్తం 10 సూచికల్లో భారత్ తన స్థితిని మెరుగుపరుచుకున్నవి?
1) ఆరు
2) ఎనిమిది
3) తొమ్మిది
4) పది
- View Answer
- సమాధానం: 1
9. గుర్తింపు పొందిన స్టార్టప్‌లు మహారాష్ర్ట తర్వాత అధికంగా ఏ రాష్ర్టంలో ఉన్నాయి?
1) తెలంగాణ
2) ఢిల్లీ
3) కర్ణాటక
4) ఉత్తర్ప్రదేశ్
- View Answer
- సమాధానం: 3
10. తలసరి స్టీలు వినియోగం భారత్లో 2030 నాటికి ఎంతగా ఉంటుందని అంచ నా?
1) 69 కేజీలు
2) 160 కేజీలు
3) 240 కేజీలు
4) 280 కేజీలు
- View Answer
- సమాధానం: 2
11. చైనా, అమెరికా తర్వాత అంతిమ ఉక్కుకు సంబంధించి ప్రపంచంలో ఉక్కును వినియోగించే అతిపెద్ద దేశం ఏది?
1) శ్రీలంక
2) భారత్
3) బ్రిటన్
4) దక్షిణ కొరియా
- View Answer
- సమాధానం: 2
12. క్రూడ్ స్టీల్ ఉత్పత్తికి సంబంధించి ప్రపంచంలో భారత్ స్థానం?
1) 2
2) 3
3) 4
4) 6
- View Answer
- సమాధానం: 1
13. 2017-18లో మొత్తం వస్తు ఎగుమతుల్లో వజ్రాలు, ఆభరణాల వాటా?
1) 11.05 శాతం
2) 12.10 శాతం
3) 13.05 శాతం
4) 13.69 శాతం
- View Answer
- సమాధానం: 4
14.2019-20 నాటికి పేదరిక రేఖ దిగువన ఉన్న ఎనిమిది కోట్ల కుటుంబాలకు కింది ఏ పథకం ద్వారా ఎల్పీజీ కనెక్షన్లు అందించాలని ప్రభుత్వం లక్ష్యంగా తీసుకుంది?
1) ప్రధాన మంత్రి ఉజ్వల యోజన
2) జవహర్ గ్రామ్ సమృద్ధి యోజన
3) సంపూర్ణ గ్రామీణ రోజ్ గార్ యోజన
4) ప్రధాన మంత్రి కౌశల్ వికాస్ యోజన
- View Answer
- సమాధానం: 1
15. ఎనర్జీ ట్రాన్సిషన్ ఇండెక్స్ను రూపొందించింది?
1) ప్రపంచ బ్యాంకు
2) వరల్డ్ ఎకనమిక్ ఫోరం
3) సిటీ బ్యాంకు
4) ఐ.ఎం.ఎఫ్
- View Answer
- సమాధానం: 2
16. Universal electrification దిశగా కింది ఏ దేశాలు ప్రగతి సాధించాయని వరల్డ్ ఎకనమిక్ ఫోరం తన 2019 నివేదికలో పేర్కొంది?
1) భారత్
2) ఇండోనేషియా
3) బంగ్లాదేశ్
4) పైవన్నీ
- View Answer
- సమాధానం: 4
17.2022 నాటికి అర్హులైన అందరికీ గృహ వసతి కల్పించాలనే ఉద్దేశంతో 2015 జూన్ 25న ప్రారంభించిన పథకం?
1) పీఎం కౌశల్ వికాస్ యోజన
2) హృదయ్
3) ప్రధాన మంత్రి ఆవాస్ యోజన
4) పైవేవీ కావు
- View Answer
- సమాధానం: 3
18. 2018-19లో ప్రతిరోజు రోడ్ల నిర్మాణం ఎన్ని కిలోమీటర్ల మేర జరిగినట్లు అంచనా?
1) 22 కి.మీ
2) 26 కి.మీ
3) 30 కి.మీ
4) 37 కి.మీ
- View Answer
- సమాధానం: 3
19. 2018-19లో మైనింగ్ రంగం సాధించిన వృద్ధి?
1) 2.9 శాతం
2) 3.7 శాతం
3) 4.1 శాతం
4) 5.7 శాతం
- View Answer
- సమాధానం: 1
20. మొదటి జనపనార మిల్లు 1855లో ఎక్కడ ఏర్పాటైంది?
1) ముంబయి
2) కోల్కతా
3) న్యూఢిల్లీ
4) హైదరాబాద్
- View Answer
- సమాధానం: 2
21. స్టార్టప్ ఇండియా ఎప్పుడు ప్రారంభమైంది?
1) జనవరి 2016
2) జనవరి 2017
3) జనవరి 2018
4) జనవరి 2019
- View Answer
- సమాధానం: 1
22. ఆర్థిక ఫెడరలిజం, న్యూక్లియర్ ప్లాంట్ వంటి భావనలను కింది ఏ పారిశ్రామిక తీర్మానం ద్వారా ప్రవేశపెట్టారు?
1) 1948
2) 1956
3) 1977
4) 1980
- View Answer
- సమాధానం: 4
23. పారిశ్రామిక అభివృద్ధి, నియంత్రణ చట్టం 1951కి సంబంధించిన పనితీరును సమీక్షించటానికి ఏర్పాటైన కమిటీ?
1) అబిద్ హుస్సేన్ కమిటీ
2) హజారీ కమిటీ
3) రంగ రాజన్ కమిటీ
4) ఎన్. డి. తివారీ కమిటీ
- View Answer
- సమాధానం: 2
24. పంచదార పరిశ్రమను లెసైన్సల జాబితా నుంచి ఏ సంవత్సరంలో తొలగించారు?
1) 1998
2) 1999
3) 2001
4) 2005
- View Answer
- సమాధానం: 1
25.Universal Household electrification లక్ష్యంగా 2017 అక్టోబరులో ప్రారంభమైన పథకం?
1) ఇందిరా ఆవాస్ యోజన
2) ది ప్రధాన మంత్రి సహజ్ బిజ్లీ హర్ ఘర్ యోజన(సౌభాగ్య)
3)రాజీవ్ గాంధీ గ్రామీణ్ విద్యుదీకరణ యోజన
4) గ్రామీణ విద్యుదీకరణ ప్రాజెక్టు
- View Answer
- సమాధానం: 2
26. ఉత్పత్తికి సంబంధించి 2018-19లో కింది ఏ పరిశ్రమలో రుణాత్మక వృద్ధి నమోదైంది?
1) ముడి చమురు
2) ఉక్కు
3) సిమెంటు
4) సహజ వాయువు
- View Answer
- సమాధానం: 1
27. భారత్లోని మొత్తం రోడ్ల శాతంలోఏ కేటగిరికి సంబంధించిన రోడ్లు ఎక్కువ?
1) పట్టణ రోడ్లు
2) జిల్లా రోడ్లు
3) జవహర్ రోజ్ గార్ యోజనతో కలిపిగామీణ రోడ్లు
4) రాష్ర్ట హైవేలు
- View Answer
- సమాధానం: 3
28. మేక్ ఇన్ ఇండియాకు సంబంధించి సరి కానిది ఏది?
1) ఐటీ రంగంలో పెట్టుబడుల ప్రోత్సాహం
2) నైపుణ్యత పెంపు
3) పెట్టుబడుల ప్రోత్సాహం
4)మేధో సంబంధ హక్కుల పరిరక్షణకు మద్దతు
- View Answer
- సమాధానం: 1
29. పారిశ్రామిక తీర్మానం 1990ను ప్రకటించిన సమయంలో వాణిజ్య మంత్రి?
1) వి.పి. సింగ్
2) జైపాల్ రెడ్డి
3) అజిత్ సింగ్
4) దేవ గౌడ
- View Answer
- సమాధానం: 3
30. ప్రభుత్వ రంగ విస్తరణ ద్వారా సామ్యవాద రీతి సమాజ స్థాపనకు ప్రాధాన్యమిచ్చిన పారిశ్రామిక తీర్మానం?
1) 1948
2) 1956
3) 1980
4) 1991
- View Answer
- సమాధానం: 2
31. కాంపిటిషన్ కమిషన్ ఆఫ్ ఇండియా(CCI)ను కింది ఏ సంవత్సరంలో ఏర్పాటు చేశారు?
1) 2002
2) 2005
3) 2010
4) 2017
- View Answer
- సమాధానం: 1
32. కింది ఏ పరిశ్రమలో అధిక ఉత్పత్తి వృద్ధి 2018-19లో నమోదైంది?
1) విద్యుచ్ఛక్తి
2) సహజ వాయువు
3) సిమెంటు
4) బొగ్గు
- View Answer
- సమాధానం: 3
33.2017-18లో నష్టాలు పొందిన కేంద్ర ప్రభుత్వ రంగ సంస్థలు?
1) 37
2) 62
3) 70
4) 71
- View Answer
- సమాధానం: 4
34. భారత్లో రోడ్ల నిర్మాణంపై పెట్టుబడులకు ఆధారం?
1) బడ్జెటరీ మద్దతు
2) అంతర్గత, అదనపు బడ్జెటరీ వనరులు
3) ప్రైవేటు రంగ పెట్టుబడి
4) పైవన్నీ
- View Answer
- సమాధానం: 4
35. అవస్థాపనా రంగంపై సాంవత్సరిక పెట్టుబడి భారత్లో ఎంతగా ఉంటుందని అంచనా వేశారు?
1) 100-110 బిలియన్ డాలర్లు
2) 130-140 బిలియన్ డాలర్లు
3) 150-170 బిలియన్ డాలర్లు
4) 180-190 బిలియన్ డాలర్లు
- View Answer
- సమాధానం: 1
36. పారిశ్రామిక ఉత్పత్తి సూచీలో ఎనిమిది కీలక అవస్థాపనాపరిశ్రమల భారితం(weight)?
1) 30.2
2) 40.0
3) 40.3
4) 51.7
- View Answer
- సమాధానం: 3
