క్రీడలు-పురస్కారాలు

Sakshi Education

దేశంలో క్రీడలను ప్రోత్సహించి.. క్రీడాకారులకు తగిన గుర్తింపునిచ్చేందుకు యువజన, క్రీడల వ్యవహారాల మంత్రిత్వ శాఖ ఏటా పలు అవార్డులను ప్రదానం చేస్తుంది. వీటిలో రాజీవ్‌గాంధీ ఖేల్ రత్న, ధ్యాన్‌చంద్, అర్జున, ద్రోణాచార్య అవార్డులు ముఖ్యమైనవి. వీటిని ఏటా ప్రముఖ హాకీ క్రీడాకారుడు మేజర్ ధ్యాన్‌చంద్ జయంతి (జాతీయ క్రీడా దినోత్సవం) ని పురస్కరించుకొని ఆగస్టు 29 న ప్రదానం చేస్తారు.

రాజీవ్ గాంధీ ఖేల్ రత్న పురస్కారం:
క్రీడారంగంలో అత్యున్నత పురస్కారం రాజీవ్ గాంధీ ఖేల్ రత్న అవార్డు. భారత మాజీ ప్రధాని రాజీవ్‌గాంధీ జ్ఞాపకార్థం 1991-92లో ఈ అవార్డును ఏర్పాటు చేశారు.ఒలింపిక్స్, ఆసియా, కామన్వెల్త్ క్రీడలు వంటి పలు అంతర్జాతీయ టోర్నీల్లో గత నాలుగేళ్లలో అత్యుత్తమ ప్రతిభ కనబర్చిన వ్యక్తిగత క్రీడాకారులు లేదా టీమ్‌కు దీనిని ప్రదానం చేస్తారు. అవార్డు కింద, మెడల్, సర్టిఫికెట్‌తో పాటు రూ.7.5 లక్షలు నగదు ను బహుకరిస్తారు. చెస్ గ్రాండ్‌మాస్టర్ విశ్వనాథన్ ఆనంద్ మొదటి అవార్డును స్వీకరించగా ఇప్పటివరకు దాదాపు 34 మందికి దీనిని బహుకరించారు.

ఖేల్ రత్న అవార్డు విజేతలు

సంవత్సరం	విజేత	విభాగం
1992	విశ్వనాథన్ ఆనంద్	చదరంగం
1993	గీత్ సేథి	బిలియర్డ్స్
1995	హోమీ డీ మోతీవాలా &పుష్పేంద్ర కుమార్ గార్గ్	యాచింగ్ (టీం)
1996	కరణం మల్లే్లశ్వరి	వెయిట్ లిఫ్టింగ్
1997	ఎస్.కుంజురాణి దేవి & లియాండర్ పేస్	వెయిట్ లిఫ్టింగ్ &టెన్నిస్
1998	సచిన్ టెండూల్కర్	క్రికెట్
1999	జ్యోతిర్మయి సికందర్	అథ్లెటిక్స్
2000	ధన్‌రాజ్ పిళ్ళై	హాకీ
2001	పుల్లెల గోపీచంద్	బ్యాడ్మింటన్
2002	అభినవ్ బింద్ర	షూటింగ్
2003	అంజలి భగవత్ & బీనామోల్	షూటింగ్ & స్నూకర్స్
2004	అంజు బాబి జార్జ్	అథ్లెటిక్స్
2005	రాజ్యవర్ధన్ సింగ్ రాథోర్	షూటింగ్
2006	పంకజ్ అద్వానీ	బిలియర్డ్స్& స్నూకర్స్
2007	మానవ్‌జిత్ సింగ్ సంధు	షూటింగ్
2008	మహేంద్ర సింగ్ ధోనీ	క్రికెట్
2009	మేరీకోమ్, విజేందర్ సింగ్, సుశీల్ కుమార్	బాక్సింగ్, బాక్సింగ్ & రెజ్లింగ్
2010	సైనా నెహ్వాల్	బ్యాడ్మింటన్
2011	గగన్ నారంగ్	షూటింగ్
2012	విజయ్ కుమార్ & యోగేశ్వర్ దత్	షూటింగ్ & రెజ్లింగ్
2013	రంజన్ సోధీ	షూటింగ్
2015	సానియా మీర్జా	టెన్నీస్
2016	పి.వి. సింధు, దీపా కర్మాకర్,సాక్షి మాలిక్, జీతూరాయ్	బాట్మింటన్, జిమ్నాస్టిక్స్, రెజ్లింగ్, షూటింగ్
2017	దేవేంద్ర ఝజరియా & సర్దార్ సింగ్	జావెలిన్ త్రో & హాకీ

ధ్యాన్ చంద్ అవార్డు
ఒలింపిక్స్, కామన్వెల్త్, ఆసియా క్రీడలతో పాటు పలు అంతర్జాతీయ టోర్నీల్లో లైఫ్ టైమ్ అచీవ్‌మెంట్ సాధించిన భారత క్రీడాకారులనుప్రభుత్వం ఏటా ధ్యాన్ చంద్ అవార్డుతో సత్కరిస్తోంది. విజేతలకు శిల్పం, సర్టిఫికెట్ పాటు రూ.5 లక్షల నగదును బహుకరిస్తారు. 2017 సంవత్సరానికిగాను ఈ అవార్డును ముగ్గురు క్రీడాకారులు భూపేందర్ సింగ్ (అథ్లెటిక్స్), సయ్యద్ షాహిద్ హకీమ్ (ఫుట్‌బాల్), సుమరాయ్ టెటే (హాకీ) కు ప్రదానం చేశారు.
అర్జున అవార్డు
క్రీడల్లో అత్యుత్తమ ప్రతిభ కనబరిచిన వారిని గుర్తించడానికి యువజన, క్రీడల వ్యవహారాల మంత్రిత్వ శాఖ 1961 నుంచి అర్జున అవార్డును ప్రదానం చేస్తుంది. అవార్డు గ్రహీతలను అర్జునుడి కాంస్య విగ్రహం, ప్రశంసాపత్రం, రూ. 5 లక్షల నగదుతో సత్కరిస్తారు. గడిచిన నాలుగేళ్లలో మంచి క్రీడా ప్రతిభను కనబర్చటమే కాకుండా క్రమశిక్షణ, నాయకత్వ లక్షణాలు కలిగిని వారిని ఈ అవార్డుకు ఎంపిక చేస్తారు. 2017 సంవత్సరానికిగాను ఈ అవార్డును 17 మంది క్రీడాకారులు అందుకొన్నారు.

2017 అవార్డు గ్రహీతలు
చటేశ్వర్ పుజారా (క్రికెట్), హర్మన్ ప్రీత్ కౌర్ (క్రికెట్), ఎస్‌ఎస్‌పీ చౌరాసియా (గోల్ఫ్), వీజే సురేఖ (ఆర్చరీ), మరియప్పన్ తంగవేలు (హైజంప్) ఖుష్బీర్ కౌర్ (అథ్లెట్), అరోకియా రాజీవ్ (అథ్లెట్) వరుణ్ భటి (అథ్లెట్), ప్రశాంతి సింగ్ (బాస్కెట్ బాల్), సాకేత్ మైనేనీ (టెన్నీస్), దేవేంద్రో సింగ్ (బాక్సింగ్), ఓయినమ్ బెంబెం దేవి (ఫుట్‌బాల్), ఎస్వీ సునీల్ (హాకీ), జస్వీర్ సింగ్ (కబడ్డీ) ప్రకాశ్ నంజప్ప (షూటింగ్) ఆంథోనీ అమల్ రాజ్(టేబుల్ టెన్నిస్), సత్యవర్త్ కడియన్ (రెజ్లింగ్)
ద్రోణాచార్య అవార్డు
అంతర్జాతీయ స్థాయిలో పతక విజేతలను తయారుచేసిన ఉత్తమ క్రీడా శిక్షకులకు 1985 సంవత్సరం నుంచి ద్రోణాచార్య అవార్డును ప్రదానం చేస్తున్నారు. విజేతలకు ద్రోణాచార్య విగ్రహం, ప్రశంసాపత్రం, రూ.7 లక్షల నగదును బహుకరిస్తారు. ఏటా హాకీ మాంత్రికుడు ధ్యాన్‌చంద్ జయంతి ఆగస్టు 29న జాతీయ క్రీడలు దినోత్సవం సందర్భంగా కేంద్ర యువజన, క్రీడల మంత్రిత్వ శాఖ ఈ అవార్డును ప్రదానం చేస్తుంది. 2017 సంవత్సరానికిగాను ఈ అవార్డును ఏడుగురికి అందించారు.

2017 అవార్డు గ్రహీతలు
దివంగత డాక్టర్ ఆర్.గాంధీ - అథ్లెటిక్స్
జీఎస్‌ఎస్‌వీ ప్రసాద్ - బ్యాడ్మింటన్
బీబీ మహంతి - బాక్సింగ్
హీరానంద్ - కబడ్డీ
రాఫెల్ - హాకీ
సంజయ్ చక్రవర్తి - షూటింగ్
రోషన్ లాల్ - రెజ్లింగ్

Published date : 14 Jun 2018 12:06PM