స్థానిక ప్రభుత్వాలు - అధ్యయన క‌మిటీలు

• స్థానిక సంస్థలను ఏర్పాటు చేసి విద్యావంతులైన భారతీయుల సేవలను వినియోగించుకుని, వారికి స్వపరిపాలన ద్వారా కొంత తృప్తిని కలిగించాలి.
• స్థానిక ప్రభుత్వ ప్రాంతం తాలుకా (డివిజన్) లేక తహసీల్ (మండలం)గా ఉండాలి.
• స్థానిక సంస్థల్లో అనధికారిక సభ్యులు ఎక్కువ సంఖ్యలో ఉండాలి.
• అన్ని ప్రాంతాల్లో సభ్యుల ఎన్నిక ప్రత్యక్ష పద్ధతి ద్వారా నిర్వహించాలి.
• సభ్యుల ఎన్నికకు అన్ని ప్రాంతాల వారు పాల్గొనాలి.
• స్థానిక సంస్థలకు అవసరమయ్యే ఆర్థిక వనరులను ప్రభుత్వం సమకూర్చాలి.
• ప్రముఖులైన సభ్యులను బోర్డ్ సభ్యులుగా, అధ్యక్షులుగా నియమించాలి.
• స్థానిక సంస్థల్లో బాగా పనిచేసేవారికి రావు బహుదూర్, ఖాన్ బహుదూర్ బిరుదులను ప్రదానం చేయాలి.

• బల్వంత్‌రాయ్ మెహతా కమిటీ గ్రామస్థాయిలో గ్రామ పంచాయతీ, మధ్యస్థాయిలో పంచాయతీ సమితి, జిల్లా స్థాయిలో జిల్లా పరిషత్‌లను సిఫార్సు చేసింది.
• గ్రామ పంచాయతీ వ్యవస్థలకు ప్రత్యక్ష ఎన్నికలు నిర్వహించాలి.
• జిల్లా పరిషత్, పంచాయతీ సమితీలకు పరోక్షంగా ఎన్నికలు నిర్వహించాలి.
• అభివృద్ధి కార్యక్రమాలన్నీ పంచాయతీరాజ్ సంస్థల ద్వారానే నిర్వహించాలి.
• పంచాయతీరాజ్ సంస్థలకు అధికార వికేంద్రీకరణ జరగాలి.
• పంచాయతీ సమితికి కార్య నిర్వహణాధికారాలు కల్పించాలి.
• జిల్లా పరిషత్‌లకు సలహా, పర్యవేక్షణ అధికారాలు కల్పించాలి.
• పంచాయతీరాజ్ సంస్థలకు ప్రణాళికా, అభివృద్ధికి సంబంధించిన అన్ని కార్యకలాపాలు అప్పగించాలి.

• రెండంచెల పంచాయతీరాజ్ వ్యవస్థను సిఫార్సు చేసింది
• జిల్లా స్థాయిలో జిల్లా పరిషత్, కొన్ని గ్రామాలతో కలిపి మండల పంచాయతీ ఏర్పాటు చేయాలి.
• 15,000 నుంచి 20,000 జనాభా ఉన్న కొన్ని గ్రామాల సముదాయాన్ని మండల పంచాయతీగా ఏర్పాటు చేయాలి.
• జిల్లా స్థాయిలో అధికార వికేంద్రీకరణ జరగాలి.
• జిల్లా పరిషత్ కార్యనిర్వాహణ అధికారాలు కలిగి ఉండాలి.
• పంచాయతీ ఎన్నికల్లో రాజకీయ పార్టీలు ప్రత్యక్షంగా పోటీ చేయాలి
• జిల్లా పరిషత్ అధ్యక్షులు ప్రత్యక్షంగా, పరోక్షంగా కానీ ఎన్నిక కావాలి
• పంచాయతీరాజ్ సంస్థలలోని అన్ని పదవులకు కాల పరిమితి ఐదేళ్లుగా నిర్ణయించాలి
• న్యాయ పంచాయతీలను ఏర్పాటు చేయాలి.
• నిధుల కోసం స్వయంగా పన్నులు వసూలు చేసుకునే అధికారం పంచాయతీరాజ్ సంస్థలకు ఉండాలి.
• పంచాయతీరాజ్ సంస్థలు ఖర్చు చేసిన నిధులపై సామాజిక తనిఖీ నిర్వహించాలి
• పంచాయతీరాజ్ వ్యవస్థల కోసం రాష్ర్టం లో ప్రత్యేకంగా పంచాయతీరాజ్ శాఖ మంత్రిని నియమించాలి.
• ఎస్సీ, ఎస్టీలకు జనాభా ప్రాతిపదికన రిజర్వేషన్లు కల్పించాలి.

• జిల్లా స్థాయిలోని అన్ని అభివృద్ధి, ప్రణాళికా రచన గ్రామీణ సంక్షేమం తదితర కార్యకలాపాల్లో కలెక్టర్ సమన్వయకర్తగా వ్యవహరించాలి.
• ప్రత్యేక జిల్లా ప్రణాళికా సంఘాన్ని సంబంధిత జిల్లా కలెక్టర్ లేదా ఒక మంత్రి అధ్యక్షతన ఏర్పాటు చేయాలి.
• జిల్లా ప్రణాళికా బోర్డులను ఏర్పాటు చేయాలి.

• గ్రామీణాభివృద్ధి సాధనకు ఉండాల్సిన సంస్థాగత ఏర్పాట్ల అధ్యయనం కోసం ప్రణాళిక సంఘం 1985లో జి.వి.కె. రావు అధ్యక్షతన ఒక కమిటీని ఏర్పాటు చేసింది.

• విధాన రూపకల్పన అమలుకు జిల్లా ప్రధాన యూనిట్‌గా ఉండాలి.
• నిర్ణీత గడువులోగా పంచాయతీరాజ్ సంస్థలకు ఎన్నికలు నిర్వహించాలి.
• పంచాయతీరాజ్ సంస్థలకు ఎక్కువ వనరులను అందుబాటులో ఉంచాలి.
• పేదరిక నిర్మూలన కోసం చేపట్టే పథకాల అమల్లో పంచాయతీరాజ్ సంస్థలు చురుకైన పాత్ర పోషించాలి.
• ప్రజాస్వామ్య వికేంద్రీకరణలో జిల్లా పరిషత్ ప్రముఖ పాత్ర వహించాలి.
• రాష్ర్టస్థాయిలో కొన్ని ప్రణాళిక బాధ్యతలను జిల్లా ప్రణాళిక బోర్డులకు అప్పగించాలి.
• జిల్లా అభివృద్ధి అధికారి పేరుతో ఒక పదవిని సృష్టించాలి. ఇతనికి జిల్లా పరిషత్‌కు చెందిన ముఖ్య కార్యనిర్వాహక బాధ్యతలు అప్పగించాలి.
• అభివృద్ధి కార్యక్రమాల్లో కలెక్టర్ పాత్రను తగ్గించాలని ఈ కమిటీ సిఫార్సు చేసింది.

• రాజీవ్ గాంధీ కాలంలో 1986లో పంచాయతీరాజ్ సంస్కరణల కోసం ఎల్.ఎం. సింఘ్వీ కమిటీని నియమించారు.

• పంచాయతీరాజ్ సంస్థలకు రాజ్యాంగ హోదా కల్పించాలి. రాజ్యాంగ సవరణలు చేసి వీటిని రాజ్యాంగబద్ధం చేయాలి.
• కొన్ని గ్రామాలను కలిపి న్యాయ పంచాయతీలను ఏర్పాటు చేయాలి.
• గ్రామ పంచాయతీలకు ఆర్థిక వనరులు కల్పించాలి.
• పంచాయతీరాజ్ సంస్థలు, ఎన్నికలు, రద్దు మొదలైన అంశాలు పరిశీలించడం కోసం ‘జ్యూడిషియల్’ ట్రిబ్యునల్ ఏర్పాటు చేయాలి.
• రాజీవ్‌గాంధీ ప్రభుత్వం 64వ రాజ్యాంగ సవరణ ద్వారా పంచాయతీరాజ్ సంస్థలకు, 65వ రాజ్యాంగ సవరణ ద్వారా నగర పాలక సంస్థలకు రాజ్యాంగ బద్ధత కల్పించాలని భావించింది. కానీ ఆ సవరణలు ఆమోదం పొందలేదు.

• కేంద్ర గ్రామీణాభివృద్ధి శాఖ మంత్రి పి.కె. తుంగన్ నాయకత్వంలో 1987లో ప్రధాని రాజీవ్ గాంధీ.. మంత్రివర్గ ఉప సంఘాన్ని ఏర్పాటు చేశారు. పంచాయతీరాజ్ వ్యవస్థకు స్వయం సమృద్ధి కల్పించి, దేశం అంతటా వర్తించే పంచాయతీరాజ్ వ్యవస్థను రూపొందించాలనే లక్ష్యంతో ఈ సంఘాన్ని ఏర్పాటు చేశారు.

• పంచాయతీరాజ్ చట్టం కోసం లోక్‌సభలో 1991లో రాజ్యాంగ సవరణ బిల్లును ప్రవేశపెట్టారు. ఆ సమయంలో పి.వి.నరసింహారావు ప్రధానిగా ఉన్నారు.
• పంచాయతీరాజ్ వ్యవస్థపై ప్రవేశపెట్టిన రాజ్యాంగ సవరణ బిల్లును 1992 డిసెంబర్ 22న లోక్‌సభ, డిసెంబర్ 23న రాజ్యసభ ఆమోదించాయి.
• 17 రాష్ట్రాలు ఈ బిల్లును ఆమోదించాయి. 1993 ఏప్రిల్ 20న రాష్ర్టపతి ఈ బిల్లుపై సంతకం చేశారు.
• 73వ రాజ్యాంగ సవరణ ద్వారా 1993లో నూతన పంచాయతీరాజ్ చట్టాన్ని రాజ్యాంగబద్ధం చేశారు. రాజ్యాంగంలోని 9వ భాగంలో.. 11వ షెడ్యూల్లో ఆర్టికల్ 242(ఎ) నుంచి ఆర్టికల్ 243 ఎ(ఓ) వరకు వీటిని పొందుపర్చారు
• నూతన పంచాయతీరాజ్ చట్టం 1993 ఏప్రిల్ 24న అమల్లోకి వచ్చింది.
• ఆర్టికల్ 243 పంచాయతీల గురించి వివరిస్తుంది.
• ఆర్టికల్ 243(ఎ) ప్రకారం గ్రామసభ, ఆర్టికల్ 243(బి) ప్రకారం ప్రతి రాష్ర్టంలో మూడంచెల పంచాయతీరాజ్ వ్యవస్థ ఉంటుంది.
• ఆర్టికల్ 243(సి) పంచాయతీ నిర్మాణం, ఎన్నికల గురించి తెలుపుతుంది.
• ఆర్టికల్ 243(డి) ప్రకారం ఎస్సీ, ఎస్టీలకు రిజర్వేషన్లు కల్పించాలి. మహిళలకు 1/3వ వంతు స్థానాలు కేటాయించాలి.
• మహిళలకు 243(ఇ) ప్రకారం పంచాయతీల కాలపరిమితి ఐదేళ్లు.
• ఆర్టికల్ 243(హెచ్) ప్రకారం రాష్ర్టపతి, శాసనసభ చేసిన చట్టం ఆధారంగా పన్నులను వసూలు చేసే అధికారం పంచాయతీలకు ఉంటుంది.
• ఆర్టికల్ 243(ఐ) ప్రకారం రాష్ర్ట ఆర్థిక సంఘాన్ని, ఆర్టికల్ 243(కె) ప్రకారం రాష్ర్ట ఎన్నికల సంఘాన్ని.. గవర్నర్ ఏర్పాటు చేస్తారు.
• గ్రామంలోని ఓటర్లతో గ్రామసభ ఏర్పాటు చేయాలి.
• అన్ని రాష్ట్రాలు కచ్చితంగా మూడంచెల పంచాయతీరాజ్ వ్యవస్థను ఏర్పాటు చేయాలి.
• గ్రామాల్లో గ్రామ పంచాయతీ, మధ్యస్థాయిలో పంచాయతీ సమితిలు, జ్లిలా స్థాయిలో జిల్లా పరిషత్ ఏర్పాటు చేయాలి.
• పంచాయతీరాజ్ సంస్థలకు పోటీ చేయడానికి కావాల్సిన కనిష్ట వయస్సు 21 ఏళ్లు.
• ఏదైనా ఒక రాష్ర్టంలో 20 లక్షల కంటే తక్కువ జనాభా ఉంటే రెండో అంచె పంచాయతీరాజ్ వ్యవస్థను ఏర్పాటు చేయాల్సిన అవసరం లేదు.
• 73వ రాజ్యాంగ సవరణ ద్వారా పంచాయతీరాజ్ వ్యవస్థ అమల్లో లేని రాష్ట్రాలు...
  జమ్మూ కశ్మీర్, నాగాలాండ్, మేఘాలయ, మిజోరాం; మణిపూర్‌లోని కొండ ప్రాంతాలు, పశ్చిమ బెంగాల్‌లోని డార్జిలింగ్, గుర్కా హిల్ కౌన్సిల్ ప్రాంతం.
• 2000లో 83వ రాజ్యాంగ సవరణ ద్వారా ఆర్టికల్ 243(ఎం)ను చేర్చి అరుణాచల్ ప్రదేశ్‌లో ఎస్సీలకు రిజర్వేషన్లు తొలగించారు.
• ఆంధ్రప్రదేశ్‌లో నూతన పంచాయతీరాజ్ చట్టం 1994 మే 30న అమల్లోకి వచ్చింది.
• 1994 నూతన పంచాయతీరాజ్ చట్టం ప్రకారం పంచాయతీరాజ్, మున్సిపాలిటీలలో ఎస్సీలకు 10 శాతం, ఎస్టీలకు 8 శాతం, బీసీలకు 33 శాతం, మహిళలకు 33 శాతం రిజర్వేషన్లు కల్పించారు.
• పంచాయతీరాజ్ సంస్థలకు 11వ షెడ్యూల్లో 29 అధికారాలు కల్పించారు. వీటిపై పంచాయతీరాజ్ సంస్థల అధికార పరిధి ఉంటుంది.

• వ్యవసాయం, భూ సంస్కరణలు, చిన్న తరహా సాగునీటి పథకాలు- చేపల పెంపకం, సామాజిక అడవులు, తాగునీటి వసతి, రోడ్లు, బీపీఎల్ పథకాలు, వైద్యం, గ్రంథాలయాలు, ప్రజాపంపిణీ వ్యవస్థ, కుటుంబ పరిరక్షణ, సామాజిక ఆస్తుల పర్యవేక్షణ, పారిశ్రామిక శిక్షణ- స్త్రీలు, ప్రాథమిక ఆరోగ్య కేంద్రాలు.

గ‌తంలో అడిగిన ప్రశ్నలు