రాష్ర్ట శాసనసభ (విధాన సభ - విధాన పరిషత్)
రాష్ర్ట శాసన సభ నిర్మాణం: 168వ ప్రకరణ రాష్ర్ట శాసనసభ నిర్మాణం గురించి తెలుపుతుంది. శాసనసభలో రాష్ర్ట గవర్నర్, ఎగువ సభ, దిగువ సభలుంటాయి. రాష్ర్ట గవర్నర్ శాసన సభలో సభ్యుడు కానప్పటికీ, శాసన సభలో అంతర్భాగమే.
రాష్ర్ట ఎగువసభ (విధాన పరిషత్)
విధాన పరిషత్ ఏర్పాటు, రద్దు ప్రక్రియ గురించి ప్రకరణ 169(1) తెలుపుతుంది. దీని ప్రకారం రాష్ర్ట దిగువ సభ (విధాన సభ) 2/3వ వంతు మెజారిటీతో ఒక ప్రత్యేక తీర్మానం చేయాలి. ఆ తీర్మానాన్ని పార్లమెంటు ధ్రువీకరిస్తే రాష్ర్టపతి ఎగువ సభను ఏర్పాటు చేయవచ్చు లేదా రద్దు చేయవచ్చు.
ద్విసభా పద్ధతి అమల్లో ఉన్న రాష్ట్రాలు
- ఉత్తరప్రదేశ్
- ఆంధ్రప్రదేశ్
- మహారాష్ర్ట
- తెలంగాణ
- బిహార్
- కర్ణాటక
- జమ్మూ కశ్మీర్
వివరణ:
- ఆంధ్రప్రదేశ్‌లో తొలిసారిగా 1957లో విధాన పరిషత్ ఏర్పాటైంది. 1985లో దీన్ని రద్దు చేశారు. తిరిగి 2005లో వై.ఎస్. రాజశేఖరరెడ్డి ప్రభుత్వం శాసనమండలిని పునరుద్ధరించింది. 2007 నుంచి అమల్లోకి వచ్చింది.
- 1956లో ఏడో రాజ్యాంగ సవరణ ద్వారా మధ్యప్రదేశ్‌లో ఎగువ సభను ఏర్పాటు చేస్తూ చట్టం చేశారు. కానీ, అది ఇంతవరకు అమల్లోకి రాలేదు. 1986లో తమిళనాడు, 1969లో పంజాబ్, పశ్చిమబెంగాల్ రాష్ట్రాలు ఎగువ సభను రద్దు చేశాయి.
- మరోసారి ఎగువ సభ ఏర్పాటుకు తమిళనాడు ప్రభుత్వం 2010లో తీర్మానం చేసింది. ఆ సమయంలో డీఎంకే అధికారంలో ఉంది. విధాన పరిషత్ ఏర్పాటు వాస్తవరూపం దాల్చేలోపు 2011లో అన్నాడీఎంకే ప్రభుత్వం అధికారంలోకి వచ్చింది. జయలలిత ప్రభుత్వం దాన్ని రద్దు చేస్తూ మరో తీర్మానం చేసింది.
ప్రకరణ 171లో రాష్ర్ట విధాన పరిషత్ నిర్మాణం గురించి పేర్కొన్నారు. ఎగువ సభలో ఉండాల్సిన కనిష్ట సభ్యుల సంఖ్య 40. అలాగే రాష్ర్ట విధానసభలో మూడో వంతు కంటే మించకూడదు.
| రాష్ట్రాలు | ఎమ్మెల్సీల సంఖ్య |
| ఉత్తరప్రదేశ్ | 99 |
| మహారాష్ర్ట | 78 |
| బిహార్ | 75 |
| కర్ణాటక | 75 |
| ఆంధ్రప్రదేశ్ | 58 |
| తెలంగాణ | 40 |
| జమ్మూ కశ్మీర్ | 36 |
ఎన్నిక పద్ధతి: విధాన పరిషత్ సభ్యులను ప్రత్యక్ష, పరోక్ష ఓటర్లు ఎన్నుకుంటారు. విధాన పరిషత్ సభ్యులు నైష్పత్తిక ప్రాతినిధ్య పద్ధతిలో ఓటు బదలాయింపు ప్రక్రియ ద్వారా ఎన్నికవుతారు.
- ప్రకరణ 171(3)(ఎ) ప్రకారం 1/3వ వంతు సభ్యులను స్థానిక సంస్థల ప్రతినిధులు ఎన్నుకుంటారు.
- ప్రకరణ 171(3)(బి) ప్రకారం 1/12వ వంతు సభ్యులను పట్టభద్రులు ఎన్నుకుంటారు.
- ప్రకరణ 171(3)(సి) ప్రకారం 1/12వ వంతు సభ్యులు ప్రభుత్వ ఉపాధ్యాయులచేత ఎన్నికవుతారు.
- ప్రకరణ 171(3)(డి) ప్రకారం మొత్తం సభ్యుల్లో 1/3వ వంతు సభ్యులను ఆ రాష్ర్ట విధానసభ సభ్యులు ఎన్నుకుంటారు.
- ప్రకరణ 171(3)(ఈ), 171(5) ప్రకారం మిగతా 1/6వ వంతు సభ్యులను గవర్నర్ నామినేట్ చేస్తారు. వీరు కళలు, సాహిత్యం, సంఘ సేవ, సహకార, శాస్త్ర సాంకేతిక రంగాల్లో నిష్ణాతులై ఉండాలి.
ఉదా: ఆంధ్రప్రదేశ్, తెలంగాణలో స్థానిక సంస్థల సభ్యులచేత ఎన్నికయ్యే ఎమ్మెల్సీల ఎన్నికల్లో గ్రామ సర్పంచ్, పంచాయతీ వార్డు సభ్యులకు ఓటు హక్కు లేదు. కానీ కర్ణాటకలో ఓటు హక్కు ఉంది. కాబట్టి రాష్ర్ట ప్రభుత్వం కాలానుగుణంగా వీటికి మార్పులు చేయవచ్చు. పైన ప్రస్తావించిన అర్హతలు, పరిమితులు తాత్కాలికమైనవే.
ఎగువ సభ ఏర్పాటు, రద్దుకు సంబంధించి జాతీయ విధానాన్ని అనుసరించాలని మోదీ ప్రభుత్వం ప్రతిపాదించింది.
పదవీ కాలం: విధాన పరిషత్ శాశ్వత సభ. రద్దు చేయడం కుదరదు. కానీ అబాలిష్ చేయవచ్చు విధానపరిషత్ సభ్యులు ఆరేళ్ల కాలవ్యవధికి ఎన్నికవుతారు. రెండేళ్లకోసారి 1/3వ వంతు సభ్యులు పదవీ విరమణ చేస్తారు.
అర్హతలు: ప్రకరణ 173 ప్రకారం, విధాన పరిషత్‌కు పోటీచేసే అభ్యర్థికి ఉండాల్సిన అర్హతలు...
- భారతీయ పౌరుడై ఉండాలి
- 30 ఏళ్ల పైబడిన వయసు ఉండాలి.
- ఆదాయం పొందే ప్రభుత్వ పదవిలో ఉండరాదు.
- నేరారోపణ రుజువై ఉండరాదు.
- పార్లమెంటు నిర్ణయించిన ఇతర అర్హతలు ఉండాలి.
రాష్ర్ట విధానసభ
ప్రకరణ 170(1) ప్రకారం రాష్ర్ట విధానసభలో కనిష్టంగా 60 మంది సభ్యులు ఉండాలి. గరిష్టంగా 500కి మించకూడదు.
వివరణ: రాష్ట్ర విధాన సభలో ఆంగ్లో ఇండియన్లకు తగిన ప్రాధాన్యం లేదని గవర్నర్ భావిస్తే ప్రకరణ 333 ప్రకారం ఆ వర్గానికి చెందిన ఒకరిని విధాన సభకు నామినేట్ చేయవచ్చు. మౌలిక రాజ్యాంగంలో గవర్నర్ నిర్ణయించిన సంఖ్యలో ఆంగ్లో ఇండియన్లను నామినేట్ చేస్తారనే పదం ఉండేది. 1969లో 23వ రాజ్యాంగ సవరణ ద్వారా ఒక ఆంగ్లో ఇండియన్‌ను నామినేట్ చేసేలా దాన్ని మార్పు చేశారు.
- ప్రస్తుతం ఆంధ్రప్రదేశ్, తెలంగాణ, కర్ణాటక, మహారాష్ట్ర, తమిళనాడు, ఉత్తరప్రదేశ్, మధ్యప్రదేశ్, పశ్చిమ బెంగాల్, జార్ఖండ్ రాష్ట్రాల్లో ఆంగ్లో-ఇండియన్లకు ప్రాతినిధ్యం కల్పిస్తున్నారు.
- రాజ్యాంగంలో నిర్ణయించిన కనిష్ట సభ్యుల సంఖ్య 60 కంటే తక్కువగా ఉన్న రాష్ట్రాలు సిక్కిం (32), మిజోరాం (40), గోవా (40).
- కేంద్రపాలిత ప్రాంతాల్లో ఢిల్లీ(70), పుదుచ్చేరి(30)ల్లో మాత్రమే విధానసభ అమల్లో ఉంది.
- ఆంధ్రప్రదేశ్ శాసనసభలో షెడ్యూల్డ్ కులాలకు 29 స్థానాలను రిజర్‌‌వ చేశారు. షెడ్యూల్డ్ తెగలకు 7 స్థానాలు కేటాయించారు.
- తెలంగాణ శాసనసభలో షెడ్యూల్డ్ కులాలకు 19 స్థానాలను రిజర్‌‌వ చేశారు. షెడ్యూల్డ్ తెగలకు 12 స్థానాలు కేటాయించారు.
పదవీకాలం: విధానసభ సభ్యుల పదవీకాలం ఐదేళ్లు. శాసనసభ సాధారణ పదవీకాలం కూడా ఐదేళ్లే. ప్రకరణ 172 ప్రకారం ఐదేళ్ల కంటే ముందే ముఖ్యమంత్రి సలహా మేరకు గవర్నర్ శాసనసభను రద్దు చేయవచ్చు. జాతీయ అత్యవసర పరిస్థితి అమల్లో ఉన్నప్పుడు విధానసభ పదవీ కాలాన్ని ఒక ఏడాది వరకు పొడిగించే అధికారం పార్లమెంట్‌కు ఉంది. అయితే అత్యవసర పరిస్థితి ఎత్తేసిన తర్వాత ఆరు నెలల కంటే ఎక్కువగా పొడిగించడానికి వీల్లేదు.
అర్హతలు: ప్రకరణ 173 ప్రకారం విధానసభకు పోటీ చేయాలంటే ఉండాల్సిన అర్హతలు..
- భారత పౌరుడై ఉండాలి.
- 25 ఏళ్ల కంటే తక్కువ వయసు ఉండరాదు.
- ఆదాయాన్ని పొందే ప్రభుత్వ పదవుల్లో ఉండరాదు.
- నేరారోపణ రుజువై ఉండరాదు.
- పార్లమెంట్ నిర్ణయించిన ఇతర అర్హతలు కూడా ఉండాలి.
1. బడ్జెటు సమావేశం: ఫిబ్రవరి - ఏప్రిల్
2. వర్షాకాల సమావేశం: జూలై - ఆగష్టు
3. శీతాకాల సమావేశం: నవంబర్ - డిసెంబర్
పై మూడు సందర్భాలు కలిపి, గరిష్టంగా 50 నుంచి 60 రోజులపాటు సమావేశాలు జరుగుతాయి. ముఖ్యమంత్రి, మంత్రి మండలి సలహా మేరకు రాష్ర్ట గవర్నర్ శాసన సమావేశాలు ఏర్పాటు చేస్తారు. అలాగే శాసన సభ సమావేశాలను దీర్ఘకాలం పాటు వాయిదా వేస్తారు, రద్దు చేస్తారు.
కోరమ్: ప్రకరణ 189(3) ప్రకారం, రాష్ర్టశాసన సభలో సమావేశాలకు హాజరు కావాల్సిన కనిష్ట సభ్యుల సంఖ్య మొత్తం సభ్యుల్లో 1/10 వ వంతు లేదా 10. వీటిలో ఏది ఎక్కువైతే దాన్ని తీసుకుంటారు.
శాసనసభ్యుల అనర్హతలు
ఆర్టికల్ 191 ప్రకారం రాష్ర్ట శాసనసభ్యుల సభ్యత్వం ఈ కింది సందర్భాల్లో రద్దవుతుంది.
- ఎన్నికైన తర్వాత ప్రభుత్వంలోని లాభదాయక పదవుల్లో కొనసాగినప్పుడు.
- మానసిక స్థిమితం కోల్పోయినట్లు సంబంధిత కోర్టు ధ్రువీకరించినప్పుడు.
- దివాలా తీసినట్లు కోర్టు ధ్రువీకరిస్తే.
- విదేశీ పౌరసత్వాన్ని పొందినప్పుడు లేదా ఇతర దేశాల పట్ల విధేయత ప్రకటించిన సందర్భంలో
- పార్టీ ఫిరాయింపులకు పాల్పడినప్పుడు
- సభాధ్యక్షుల అనుమతి లేకుండా వరుసగా 60 రోజులు శాసనసభా సమావేశాలకు గైర్హాజరు అయినప్పుడు.
- పార్లమెంటు నిర్ణయించిన ఇతర సందర్భాల్లోనూ సభ్యత్వం రద్దవుతుంది.
పదవీ ప్రమాణ స్వీకారం
శాసనసభ్యుల ప్రమాణ స్వీకారం గురించి ఆర్టికల్ 188 తెలుపుతుంది. విధాన సభ సభ్యులు, విధాన పరిషత్ సభ్యులతో రాష్ర్ట గవర్నర్ లేదా ఆయన నియమించిన ప్రతినిధి ప్రమాణ స్వీకారం చేయిస్తారు. ఈ వివరాలను మూడో షెడ్యూల్‌లో పొందుపరిచారు.
జీతభత్యాలు
శాసనసభ్యుల జీతభత్యాలను శాసనసభ ఒక చట్టం ద్వారా నిర్ణయిస్తుంది. వీరి జీతాలను రాష్ర్ట సంఘటిత నిధి నుంచి చెల్లిస్తారు. పదవీ విరమణ తర్వాత పెన్షన్ సౌకర్యం ఉంటుంది.
శాసన నిర్మాణ ప్రక్రియ
శాసన నిర్మాణ ప్రక్రియ పార్లమెంటు శాసన నిర్మాణ ప్రక్రియను పోలి ఉంటుంది. సాధారణ బిల్లుల విషయంలో పార్లమెంటులో రాజ్యసభకు లోక్‌సభతో సమానమైన అధికారాలు ఉంటాయి. కానీ రాష్ర్ట శాసనసభలో దిగువ సభ అయిన విధానసభకు ఆధిపత్యం ఉంటుంది. విధానసభ నిర్ణయమే అంతిమంగా చెల్లుబాటు అవుతుంది. ఆర్టికల్ 196 ప్రకారం సాధారణ బిల్లులను ఉభయ సభల్లో ఏ సభలోనైనా ప్రవేశపెట్టవచ్చు.
ఎగువసభ ఒక సాధారణ బిల్లును గరిష్టంగా నాలుగు నెలల వరకు వాయిదా వేయవచ్చు. కానీ అంతిమంగా విధాన సభ నిర్ణయమే చెల్లుబాటు అవుతుంది. ఉభయ సభల మధ్య బిల్లు విషయంలో వివాదం తలెత్తితే సంయుక్త సమావేశానికి ఆస్కారం లేదు.
ఒకవేళ బిల్లు ఎగువ సభలో ప్రవేశపెట్టి, ఆమోదించిన తరువాత దాన్ని దిగువ సభ ఆమోదానికి పంపితే, విధాన సభ ఆ బిల్లును తిరస్కరిస్తే బిల్లు వీగిపోతుంది. దీన్నిబట్టి విధాన పరిషత్‌కు సాధారణ బిల్లు విషయంలో కూడా విధాన సభతో సమాన అధికారాలు లేవని అర్థమవుతోంది. ఎగువ సభ బిల్లును వాయిదా వేస్తుందే కానీ అడ్డుకోలేదు. ఆర్థిక, ద్రవ్య బిల్లుల విషయంలో కూడా విధాన సభదే అంతిమ అధికారం.
సభాధ్యక్షులు
(స్పీకర్, డిప్యూటీ స్పీకర్, చైర్మన్, డిప్యూటీ చైర్మన్)
స్పీకర్/డిప్యూటీ స్పీకర్
రాష్ర్ట విధాన సభ స్పీకర్, డిప్యూటీ స్పీకర్ పదవుల గురించి ఆర్టికల్ 178 తెలుపుతుంది. విధాన సభ సభ్యులే వీరిని ఎన్నుకుంటారు, తొలగిస్తారు. స్పీకర్‌గా, డిప్యూటీ స్పీకర్‌గా ఎన్నికయ్యే వ్యక్తి విధాన సభలో సభ్యుడై ఉండాలి. ఆర్టికల్ 179 ప్రకారం స్పీకర్ తన రాజీనామాను డిప్యూటీ స్పీకర్‌కు, డిప్యూటీ స్పీకర్ తన రాజీనామాను స్పీకర్‌కు సమర్పించాలి. రాష్ర్ట విధాన సభ రద్దయినా, తిరిగి నూతన విధాన సభ ఏర్పడే వరకు స్పీకర్ తన పదవిలో కొనసాగుతాడు.
ఆర్టికల్ 186 ప్రకారం స్పీకర్, డిప్యూటీ స్పీకర్, విధాన సభ చైర్మన్, డిప్యూటీ చైర్మన్ల జీతభత్యాలను శాసనసభ నిర్ణయిస్తుంది. ఈ అంశాలను రాజ్యాంగంలోని రెండో షెడ్యూల్‌లో పేర్కొన్నారు. వీరి జీతభత్యాలను రాష్ర్ట సంఘటిత నిధి నుంచి చెల్లిస్తారు.
స్పీకర్ అధికారాలు, విధులు
లోక్‌సభ స్పీకర్‌కు ఉన్న అధికారాలు, విధులే రాష్ర్ట శాసనసభ స్పీకర్‌కు కూడా ఉంటాయి. ఆర్టికల్ 181 ప్రకారం స్పీకర్ శాసనసభకు అధ్యక్షత వహించి, సభా కార్యక్రమాలు నిర్వహిస్తాడు. సభలో సభ్యుల ప్రవర్తన, ఇతర ప్రక్రియలను నియంత్రిస్తాడు. సభా కార్యక్రమాలను వాయిదా వేస్తాడు. వివిధ కమిటీలకు చైర్మన్‌లను నియమిస్తాడు. సభావ్యవహారాల కమిటీ, రూల్స్ కమిటీల చైర్మన్‌గా వ్యవహరిస్తాడు. ఒక బిల్లు ద్రవ్య బిల్లా, సాధారణ బిల్లా అనే అంశాన్ని స్పీకర్ ధ్రువీకరిస్తారు. ఈ విషయంలో స్పీకర్‌దే తుది నిర్ణయం.
స్పీకర్‌కు నిర్ణయాత్మక ఓటు ఉంటుంది. పార్టీ ఫిరాయింపుల చట్టం ప్రకారం సభ్యులను అనర్హులుగా ప్రకటించే అధికారం స్పీకర్‌కు ఉంది. సభలో స్పీకర్ తీసుకున్న నిర్ణయాలను ఏ న్యాయస్థానంలోనూ ప్రశ్నించరాదు.
విధాన పరిషత్ చైర్మన్/డిప్యూటీ చైర్మన్
విధాన పరిషత్ చైర్మన్, డిప్యూటీ చైర్మన్ పదవుల గురించి ఆర్టికల్ 182 తెలుపుతుంది. వీరిని విధాన పరిషత్ సభ్యులే ఎన్నుకుంటారు, తొలగిస్తారు. చైర్మన్ తన రాజీనామా పత్రాన్ని డిప్యూటీ చైర్మన్‌కు, డిప్యూటీ చైర్మన్ తన రాజీనామాను చైర్మన్‌కు సమర్పించాలి.
అధికారాలు, విధులు
విధానసభ స్పీకర్‌కు ఉండే అధికారాలు, విధులే పరిషత్ చైర్మన్‌కు ఉంటాయి. సభకు అధ్యక్షత వహించడం, కార్యక్రమాల నిర్వహణ, సభ్యుల క్రమశిక్షణ నియంత్రణ, కార్యక్రమాల వాయిదా, నిర్ణయాత్మక ఓటు హక్కు కలిగి ఉండటం మొదలైనవాటిని ఉదాహరణగా పేర్కొనవచ్చు. ద్రవ్యబిల్లు విషయంలో విధాన సభ స్పీకర్‌కు ప్రత్యేక అధికారం ఉంటుంది. పరిషత్ చైర్మన్‌కు అలాంటి అధికారాలు లేవు.
వివరణ: రాష్ర్ట శాసనసభలోని ప్రక్రియలు, పద్ధతులు, ఇతర వ్యవహారాలు పార్లమెంటు ప్రక్రియతో సమానంగా ఉంటాయి. కోరం, ప్రశ్నోత్తరాలు, తీర్మానాలు, ప్రతిపాదనలు, తదితర విషయాల్లో శాసనసభకు, పార్లమెంటుకు తేడాల్లేవు.
శాసనసభలో అధికార భాష
ఆర్టికల్ 210 ప్రకారం శాసనసభ కార్యక్రమాలను హిందీ లేదా ఆంగ్ల భాష మాధ్యమంలో నిర్వహిస్తారు. అయితే సభాధ్యక్షుల అనుమతితో సభ్యులు మాతృభాషలో కూడా మాట్లాడవచ్చు. ప్రస్తుతం ఆంధ్రప్రదేశ్, తెలంగాణ రాష్ట్రాల శాసనసభ సభ్యులు ఇంగ్లిష్, తెలుగు, హిందీ, ఉర్దూ భాషల్లో ప్రసంగించవచ్చు.
శాసనసభ కమిటీలు: కమిటీల గురించి రాజ్యాంగంలో ప్రత్యక్ష ప్రస్తావన లేదు. అయితే ఆర్టికల్ 194లో పరోక్షంగా ప్రస్తావించారు. పార్లమెంటులో మాదిరిగానే రాష్ర్ట శాసనసభలో కూడా కమిటీలు ఉంటాయి. కమిటీల నిర్మాణం, సభ్యుల సంఖ్య, విధులను రాష్ర్ట శాసన సభ ఒక చట్టం ప్రకారం నిర్ణయిస్తుంది. ప్రస్తుతం ఆంధ్రప్రదేశ్, తెలంగాణ రాష్ట్రాల్లో ఈ కమిటీల విధులకు సంబంధించి సవరణ చేయాలని ప్రతిపాదించారు.
శాసన నిర్మాణం- పార్లమెంట్, రాష్ర్ట శాసన సభ-పోలికలు, తేడాలు
| పార్లమెంటు | రాష్ర్ట శాసన సభ |
|
|
గతంలో అడిగిన ప్రశ్నలు
1. కింది వాటిలో శాసనమండలి లేని రాష్ర్టం ఏది?
ఎ) మహారాష్ర్ట
బి) రాజస్థాన్
సి) కర్ణాటక
డి) బిహార్
- View Answer
- సమాధానం: బి
2. రాష్ర్ట శాసనసభలో ఏ రాజకీయ పక్షానికీ మెజార్టీ రానప్పుడు ముఖ్యమంత్రి ఎన్నికకు గవర్నర్ ప్రధానంగా పరిశీలించవలసిన విషయం?
ఎ) స్థిరమైన మెజార్టీ పొందే అవకాశమున్న యోగ్యుడైన వ్యక్తిని వెతకడం
బి) రాష్ర్ట శాసన సభలో అతి పెద్ద రాజకీయ పార్టీ
సి) పార్టీలతో ఏర్పడ్డ అతిపెద్ద కూటమి
డి) పార్టీ కార్యక్రమానికి దాని సభ్యుల విధేయత
- View Answer
- సమాధానం: ఎ
3. భారతదేశంలోని రాష్ట్రాల్లో ఆగంతుక నిధి ఎవరి నియంత్రణలో ఉంటుంది?
ఎ) గవర్నర్
బి) రాష్ర్ట ఆర్థిక మంత్రి
సి) ముఖ్యమంత్రి
డి) మంత్రిమండలి
- View Answer
- సమాధానం: ఎ
4. రాష్ర్ట శాసనాలు రద్దుచేసే అధికారం ఎవరికి ఉంది?
ఎ) ముఖ్యమంత్రి
బి) రాష్ర్ట అసెంబ్లీలో మెజారిటీ సభ్యుల ఆమోదం, పార్లమెంటు ఆమోదం
సి) ప్రధానమంత్రి
డి) రాష్ర్టపతి
- View Answer
- సమాధానం: బి
5. గవర్నర్ను అభిశంసించే అధికారం ఎవరికి ఉంటుంది?
ఎ) పార్లమెంట్
బి) రాష్ర్ట అసెంబ్లీ
సి) సుప్రీంకోర్టు
డి) ఎవరూ కాదు
- View Answer
- సమాధానం: డి
6. కింది ఏ రాష్ట్రానికి ఇప్పటి వరకు మహిళ ముఖ్యమంత్రిగా పని చేయలేదు?
ఎ) కర్ణాటక
బి) కేరళ
సి) ఏపీ
డి) పైవన్నీ
- View Answer
- సమాధానం: డి
7. రాష్ర్ట పబ్లిక్ సర్వీస్ కమిషన్ సభ్యులను ఎవరు నియమిస్తారు?
ఎ) గవర్నర్
బి) ముఖ్యమంత్రి
సి) రాష్ర్టపతి
డి) యూపీఎస్సీ
- View Answer
- సమాధానం: ఎ
-
మాదిరి ప్రశ్నలు
1. రాష్ర్ట ఎగువ సభకు, దిగువ సభకు ఈ కింది ఏ అంశంలో పోలికలు ఉన్నాయి?ఎ) నిర్మాణం
బి) పదవీ కాలం
సి) అధికారాలు
డి) పైవేవీ కాదు
- View Answer
- సమాధానం: డి
2. రాష్ర్ట ఎగువ సభ సభ్యులు ఎన్నికయ్యేది?
ఎ) ప్రత్యక్షంగా
బి) పరోక్షంగా
సి) ప్రత్యక్షం, పరోక్షం
డి) అందరూ నామినేట్ అవుతారు
- View Answer
- సమాధానం: సి
3. ఈ కింది ఏ సభలకు కనిష్ట, గరిష్ట సభ్యుల సంఖ్య పరిమితి ఉంది?
ఎ) విధాన సభ
బి) విధాన పరిషత్
సి) లోక్‌సభ
డి) పైవన్నీ
- View Answer
- సమాధానం: డి
4. ఈ కింది ఏ సభ రద్దు విషయంలో ఆ సభకు ప్రమేయం ఉండదు?
ఎ) విధాన పరిషత్
బి) రాజ్య సభ
సి) లోక్‌సభ
డి) ఎ, బి
- View Answer
- సమాధానం: ఎ
5. ఈ కింది ఎన్ని రాష్ట్రాల విధాన సభ సభ్యుల సంఖ్య సమానంగా ఉంది?
ఎ) 5
బి) 6
సి) 7
డి) 8
- View Answer
- సమాధానం: డి
6. కింది వాటిలో సరైంది?
ఎ) విధాన సభ్యుల సంఖ్యాపరంగా ఆంధ్రప్రదేశ్కు 10వ స్థానం
బి) విధాన సభ్యుల సంఖ్యాపరంగా తెలంగాణకు 14వ స్థానం
సి) విధాన పరిషత్ సభ్యుల సంఖ్యాపరంగా ఆంధ్రప్రదేశ్కు 5వ స్థానం
డి) పైవన్నీ
- View Answer
- సమాధానం: డి
7. ఉమ్మడి ఆంధ్రప్రదేశ్ శాసనసభ పదవీకాలాన్ని ఎన్ని పర్యాయాలు పొడిగించారు?
ఎ) ఒక పర్యాయం
బి) రెండు పర్యాయాలు
సి) మూడు పర్యాయాలు
డి) పైవేవీ కాదు
- View Answer
- సమాధానం: ఎ
8. రాష్ర్ట విధాన పరిషత్ బిల్లును తిరస్కరిస్తే జరిగే పరిణామం?
ఎ) బిల్లు వీగిపోతుంది
బి) సంయుక్త సమావేశం ఉంటుంది
సి) విధాన సభ నిర్ణయం నెగ్గుతుంది
డి) గవర్నర్ విచక్షణ అధికారంపై ఆధారపడి ఉంటుంది.
- View Answer
- సమాధానం: సి
9. రాష్ర్ట ఎగువ సభ ఉనికి ఎవరి విశ్వాసంపై ఆధారపడి ఉంటుంది?
ఎ) పార్లమెంట్
బి) రాష్ర్టపతి
సి) రాష్ర్ట దిగువ సభ
డి) పైవేవీ కాదు
- View Answer
- సమాధానం: సి
10. దేశంలో మొదటి దళిత ముఖ్యమంత్రి?
ఎ) జగ్జీవన్రామ్-ఉత్తరప్రదేశ్
బి) కాన్షీరామ్-బిహార్
సి) దామోదరం సంజీవయ్య-ఆంధ్రప్రదేశ్
డి) మాయావతి-ఉత్తరప్రదేశ్
- View Answer
- సమాధానం: సి
11. రాష్ర్ట విధానసభ స్పీకర్ రాజీనామా లేఖను ఎవరికి అందజేయాలి?
ఎ) రాష్ర్టపతి
బి) గవర్నర్
సి) ముఖ్యమంత్రి
డి) డిప్యూటీ స్పీకర్
- View Answer
- సమాధానం: డి